Ο Παγκόσμιος Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου δημοσιεύεται κάθε χρόνο από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF) και αποτελεί ένα «στιγμιότυπο» του επιπέδου της ελευθερίας που απολαμβάνουν οι δημοσιογράφοι και τα μέσα ενημέρωσης σε κάθε μία από τις 180 χώρες και περιοχές που περιλαμβάνει.
Η θέση στην οποία κατατάσσεται κάθε χώρα/περιοχή βασίζεται στην βαθμολογία που αυτή συγκεντρώνει και η οποία (σ.σ. η βαθμολογία) από το 2022 και εξής θα υπολογίζεται με βάση 2 στοιχεία: α) έναν ποσοτικό πίνακα καταχρήσεων σε βάρος δημοσιογράφων και κατά των μέσων ενημέρωσης και β) την ποιοτική ανάλυση των απαντήσεων που δίνουν οι ειδικοί στο ερωτηματολόγιο που έχουν διαμορφώσει οι RSF.
Το πολιτικό, νομικό, οικονομικό και κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο καθώς και η ασφάλεια αποτελούν τους πέντε δείκτες που αντανακλούν την κατάσταση της ελευθερίας του τύπου και βάσει των οποίων αξιολογείται κάθε χώρα.
Στην συνολική κατάταξη του 2022 η Ελλάδα βρίσκεται στη θέση 108 (αντί της θέσης 70 που βρισκόταν κατά το 2021) και κατατάσσεται στις χώρες που η κατάσταση της ελευθερίας του τύπου είναι «προβληματική», συγκεντρώνοντας βαθμολογία 55,52. Σημειώνεται ότι η κατάταξη στην εν λόγω κατηγορία είναι «οριακή», μιας και για να θεωρηθεί η κατάσταση της ελευθερίας του τύπου «δύσκολη» μία χώρα θα πρέπει να συγκεντρώνει από 55-40 βαθμούς.
Αν και η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε κατά το έτος 2022 για την σύνταξη του Δείκτη είναι διαφορετική από αυτή των προηγούμενων ετών (γεγονός που ίσως και να καθιστά επισφαλή την σύγκριση της κατάταξης του 2022 με αυτή των προηγούμενων ετών), τόσο η θέση στην οποία κατατάσσεται η Ελλάδα αφ’ εαυτή (μιας και βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης) όσο και τα αναφερόμενα στο κείμενο που συνοδεύει την κατάταξη της χώρας δεν μπορούν παρά να δημιουργούν προβληματισμούς σχετικά με την κατάσταση της ελευθερίας του τύπου στην Ελλάδα.
Μεταξύ των ζητημάτων που «συνεισέφεραν» στην κατάταξη της Ελλάδας αναφέρονται:
α) η παρεμπόδιση των δημοσιογράφων από το να καλύψουν θέματα σχετικά με το μεταναστευτικό ή την νόσο covid-19,
β) το γεγονός ότι η δολοφονία του δημοσιογράφου Γ. Καραϊβάζ δεν έχει ακόμα διαλευκανθεί,
γ) το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ καθώς και οι δεσμοί μεταξύ ορισμένων εκ των ιδιοκτητών αυτών με την «πολιτική ελίτ»,
δ) η εποπτεία των μέσων ενημέρωσης από κυβερνητικά στελέχη (βλ. σχετικά με το ζήτημα του ελέγχου της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης εδώ),
ε) η λειτουργία του ΕΣΡ (βλ. σχετικά με τα ερωτήματα που έχουν ανακύψει αναφορικά με την λειτουργία του ΕΣΡ εδώ),
στ) η τροποποίηση του άρθρου 191 Π.Κ. για την διασπορά ψευδών ειδήσεων (βλ. σχετικά με την εν λόγω τροποποίηση εδώ),
ζ) η χρηματοδότηση των ΜΜΕ από το κράτος (βλ. σχετικά με την υπόθεση της «λίστας Πέτσα εδώ),
η) οι επιθέσεις που δέχονται οι εγκαταστάσεις των ΜΜΕ από «ακροαριστερούς ή ακροδεξιούς ακτιβιστές»,
θ) η συχνή σεξιστική αντιμετώπιση των γυναικών δημοσιογράφων στον χώρο εργασίας τους,
ι) το γεγονός ότι η αστυνομία καταφεύγει συχνά σε τακτικές βίας ή αυθαίρετων απαγορεύσεων προκειμένου να δυσχεράνει την δημοσιογραφική κάλυψη διαδηλώσεων και ζητήματα σχετικά με την προσφυγική κρίση στα νησιά καθώς και
ια) ο «εξαναγκασμός» Ολλανδής δημοσιογράφου να φύγει από την Ελλάδα (βλ. σχετικά με τον εκφοβισμό και την επίθεση που δέχθηκε ολλανδή δημοσιογράφος μετά από ερώτηση που έκανε στον Πρωθυπουργό εδώ)
Εν γένει, η ελευθερία του τύπου και η ανεξαρτησία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο για το κράτος δικαίου. Ωστόσο, όπως φαίνεται και από τα όσα αποτυπώνονται στον Παγκόσμιο Δείκτη της Ελευθερίας του Τύπου για το έτος 2022, η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι προβληματική. Σε άρθρο της η Εφημερίδα των Συντακτών, αναφέρει ότι η προβληματική αυτή κατάσταση φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του Δείκτη από το ΑΠΕ- ΜΠΕ, από όπου και απουσιάζει οποιασδήποτε αναφορά στο ειδικότερο ζήτημα της Ελλάδας. Όλα τα παραπάνω δε, κάθε άλλο παρά διαψεύδονται από την ανακοίνωση στην οποία προχώρησε το κυβερνών κόμμα.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!