Στις 16 Δεκεμβρίου 2022, η ιστοσελίδα Euractiv δημοσίευσε ρεπορτάζ, σύμφωνα με το οποίο ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος και ο δημοσιογράφος Τάσος Τέλλογλου τέθηκαν υπό παρακολούθηση από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) με την επίκληση λόγων εθνικής ασφάλειας. Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το δημοσίευμα, η διαπίστωση της παρακολούθησης Κύρτσου – Τέλλογλου έγινε μετά από έλεγχο της ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) στην Cosmote, τηλεπικοινωνιακό πάροχο όπου διατηρούσαν συνδέσεις τα δύο πρόσωπα.
Η άρση του απορρήτου σε βάρος του κ. Κύρτσου εγείρει σοβαρό ζήτημα συμβατότητας με το κράτος δικαίου και το Σύνταγμα, το άρθρο 19 του οποίου κατοχυρώνει το απόλυτα απαραβίαστο των επικοινωνιών («Tο απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο»).
Όσον αφορά τη νομιμότητα της παρακολούθησης ενός ευρωβουλευτή, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, μετά την αποκάλυψη της παρακολούθησης του ευρωβουλευτή και προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη, ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος υποστήριξε ότι η άρση του απορρήτου σε βάρος βουλευτή ή ευρωβουλευτή είναι παράνομη.
«Οι υποκλοπές τηλεφωνικών επικοινωνιών κατά παράβαση του άρθρου 19 παρ.1 Συντ, είτε με συμβατικές είτε με εξελιγμένες τεχνικές μεθόδους είτε με τη σατανική σύμπτωση και των δυο (σ.σ.: αναφορά σε παρακολούθηση τόσο από την ΕΥΠ όσο και από το παράνομο λογισμικό υποκλοπών Predator), συνιστούν πρωτίστως αξιόποινη πράξη», ανέφερε σε κείμενό του ο κ. Βενιζέλος, προσθέτοντας: «Δεν υπάρχει δε ούτε στοιχειώδης νομιμοφάνεια όταν παραβιάζεται το απόρρητο των επικοινωνιών ευρωβουλευτή, που διαθέτει σε εθνικό επίπεδο τη νομική προστασία του βουλευτή, με επίκληση λόγων εθνικής ασφάλειας. Το βουλευτικό απόρρητο του άρθρου 61 παρ. 3 ως ειδικότερη διάταξη θέτει, απευθείας εκ του Συντάγματος, πρόσθετα ειδικότερα όρια στις κάμψεις του τηλεπικοινωνιακού απορρήτου που προβλέπονται στο άρθρο 19 παρ.1. Τα άρθρα 8 της ΕΣΔΑ και 7 του ΧΘΔ της ΕΕ, ενισχύουν και δεν απομειώνουν τις εγγυήσεις. Δεν μπορεί να παρακολουθείται βουλευτής ή ευρωβουλευτής και κατά μείζονα λόγο αρχηγός κόμματος για λόγους “εθνικής ασφαλείας”. Τέτοιες δικαιολογίες είναι εξίσου κακές και βλαπτικές με την πράξη καθεαυτήν. Η θέση του Πρωθυπουργού ότι η παρακολούθηση ήταν τυπικά νόμιμη αλλά πολιτικά εσφαλμένη είναι μεγάλων διαστάσεων σφάλμα. Μπορούν άραγε να παρακολουθούνται πολιτικά πρόσωπα, βουλευτές και αρχηγοί κομμάτων, για λόγους «εθνικής ασφάλειας» εάν το σταθμίσει ο εκάστοτε πρωθυπουργός και το εγκρίνει ένας εισαγγελέας εφετών; Όχι βέβαια».
H παρακολούθηση του κ. Τέλλογλου θέτει με τη σειρά της ζήτημα προστασίας της ελευθερίας του Τύπου, καθώς έρχεται να προστεθεί σε αποκαλύψεις για μαζικές υποκλοπές σε βάρος δημοσιογράφων με την επίφαση του κινδύνου της εθνικής ασφάλειας (1, 2, 3). Πρόκειται για παρακολουθήσεις που έχουν καταδικαστεί ως απειλή για την ελευθερία του Τύπου από εγχώριους και διεθνείς δημοσιογραφικούς οργανισμούς, όπως η ΕΣΗΕΑ, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF) και το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI).
Η παρακολούθηση του κ. Τέλλογλου έγινε αφότου ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με απόφασή του αμέσως μετά τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές του 2019 (ΦΕΚ: Τεύχος Α’/119/8.7.2019), έθεσε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχό του, βάζοντας τον ανιψιό και Γενικό Γραμματέα του Γρηγόρη Δημητριάδη ως πολιτικά υπεύθυνο της Υπηρεσίας.
Παρά τη συνταγματική κατοχύρωση του απόλυτα απαραβίαστου του απορρήτου των επικοινωνιών (άρθρο 19 παρ. 1 Σ) και την προστασία της ελευθερίας του Τύπου (άρθρο 14 παρ. 2 Σ), η παρακολούθηση του ευρωβουλευτή Γιώργου Κύρτσου και του δημοσιογράφου Τάσου Τέλλογλου με την επίφαση λόγων εθνικής ασφάλειας εγείρει σοβαρό ζήτημα ουσιαστικής προστασίας των παραπάνω συνταγματικών δικαιωμάτων.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
