ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Υπόθεση Τούσιος κατά Ελλάδας- Καταδίκη της Ελλάδας για παραβίαση των άρθρων 3 και 13 της ΕΣΔΑ
Με το άρθρο 3 (Απαγόρευση των βασανιστηρίων) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφ’ εξής ΕΣΔΑ) αναγνωρίζεται το απόλυτο δικαίωμα να μην υποβάλλεται κάποιος σε βασανιστήρια ή σε απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση και με αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνεται μία από τις θεμελιώδεις αξίες των δημοκρατικών κοινωνιών (για περισσότερες πληροφορίες για το περιεχόμενο του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ δείτε 1, 2). Ακόμα, το άρθρο 13 (Δικαίωμα πραγματικής προσφυγής) αφενός καθιερώνει το δικαίωμα σε οποιονδήποτε παραβιάστηκε κάποιο δικαίωμα του από αυτά που αναγνωρίζονται στην ΕΣΔΑ να προσφύγει με τρόπο αποτελεσματικό ενώπιον των εθνικών αρχών και αφετέρου επιβάλλει στο κράτος την υποχρέωση να προβλέψει τα κατάλληλα ένδικα βοηθήματα και μέσα για το σκοπό αυτό (για περισσότερες πληροφορίες για το περιεχόμενο του άρθρου 13 της ΕΣΔΑ δείτε 1, 2).
Τον Φεβρουάριο του 2022 εκδόθηκε η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφ’ εξής ΕΔΔΑ) στην υπόθεση Τούσιος κατά Ελλάδας (αρ. προσφυγής 36296/19), με την οποία αναγνωρίστηκε ότι η Ελλάδα παραβίασε στη συγκεκριμένη περίπτωση τα άρθρα 3 και 13 της ΕΣΔΑ. Δείτε την απόφαση όπως αναρτήθηκε στη βάση δεδομένων HUDOC εδώ, το δελτίο τύπου του ΕΔΔΑ που αναφέρεται και στη συγκεκριμένη υπόθεση εδώ και περιληπτική μετάφραση της απόφασης στα ελληνικά εδώ.
Η προσφυγή αφορά τις συνθήκες κράτησης στις εγκαταστάσεις της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα, ο προσφεύγων ανέφερε ότι μετά τη σύλληψή του μεταφέρθηκε στις ως άνω εγκαταστάσεις και για όσο διάστημα παρέμεινε εκεί (από τις 24-1-2019 έως τις 7-2-2019): α) μοιραζόταν με άλλους 10-15 κρατούμενους ένα κελί το οποίο διέθετε μόνο τρία τσιμεντένια κρεβάτια και δεν είχαν καν χώρο να καθίσουν, β) οι κρατούμενοι που έπασχαν από ηπατίτιδα κρατούνταν μαζί τους υπόλοιπους, οι οποίοι φοβούνταν μην κολλήσουν κάποια μολυσματική ασθένεια, και γ) εν γένει οι χώροι ήταν υπερπλήρεις, οι συνθήκες υγιεινής ήταν κακές, τα κελιά δεν καθαρίζονταν, δεν υπήρχε φυσικός φωτισμός ή επαρκής εξαερισμός και το φαγητό ήταν κακής ποιότητας.
Το ΕΔΔΑ αφού επεσήμανε μεταξύ άλλων πως:
Κατέληξε στο συμπέρασμα πως στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξε παραβίαση του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ, λαμβάνοντας ιδίως υπ΄ όψιν τις υλικές συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος στις εγκαταστάσεις της Διεύθυνσης Ασφαλείας Θεσσαλονίκης, την διάρκεια της κράτησής του και τα πορίσματα της CPT σχετικά με τις εν λόγω εγκαταστάσεις.
Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν είχε στη διάθεσή του κάποιο αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα για να διαμαρτυρηθεί για τις συνθήκες κράτησής του στις ανωτέρω εγκαταστάσεις. Το ΕΔΔΑ αφού σημείωσε ότι έχει ήδη κρίνει σε παρόμοιες υποθέσεις ότι το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα (δηλαδή το άρθρο με βάση το οποίο μπορεί κάποιος να διεκδικήσει αποζημίωση από το δημόσιο) δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα, αποφάσισε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 13 της Σύμβασης σε συνδυασμό με το άρθρο 3.
Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά ενός κράτους δικαίου.
Τα θεμελιώδη δικαιώματα που θα πρέπει να απολαμβάνει κάθε πολίτης κατοχυρώνονται μεταξύ άλλων από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Αποτελεί δε, πρωταρχική και αναντίρρητη υποχρέωση του κράτους το να σέβεται αυτά τα δικαιώματα.
Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, περίπτωση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι υπάρχει παραβίαση: α) του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ, καθώς ο προσφεύγων κρατήθηκε για 15 μέρες στις εγκαταστάσεις της Διεύθυνσης Ασφαλείας Θεσσαλονίκης (δηλαδή σε χώρο αστυνομικού τμήματος), όπου οι συνθήκες κράτησης είχαν αξιολογηθεί από την CPT ως εξαιρετικά κακές και β) του άρθρου 13 σε συνδυασμό με το άρθρο 3, καθώς δεν υπήρχε διαθέσιμο στον προσφεύγοντα κάποιο ένδικο βοήθημα για να μπορέσει να διαμαρτυρηθεί για τις συνθήκες της κράτησής του.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
