Σύμφωνα με το άρθρο 6 (Δικαίωμα στη χρηστή απονομή δικαιοσύνης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφ’ εξής ΕΣΔΑ): “ 1. Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς του δικασθή δικαίως, δημοσία και εντός λογικής προθεσμίας υπό ανεξαρτήτου και αμερολήπτου δικαστηρίου, νομίμως λειτουργούντος, το οποίον θα αποφασίση είτε επί των αμφισβητήσεων επί των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών του αστικής φύσεως, είτε επί του βασίμου πάσης εναντίον του κατηγορίας ποινικής φύσεως…” (για το περιεχόμενο του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ βλ. μεταξύ άλλων 1, 2) .
Στις 14 Μαρτίου του 2023 εκδόθηκε η απόφαση (βλ. 1, 2, 3, 4) του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφ’ εξής ΕΔΔΑ) στην υπόθεση Γεωργίου κατά Ελλάδας (αρ. προσφυγής 57378/18).
Ο Α. Γεωργίου διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) από τον Αύγουστο του 2010 μέχρι τον Αύγουστο του 2015. Σε μη προσδιορίσιμο χρόνο εκκινήθηκε εναντίον του ποινική διαδικασία, η οποία οδήγησε στην καταδίκη του για παράβαση καθήκοντος του Αύγουστο του 2017 (βλ. περισσότερα σε παρ. 5-11 της απόφασης του ΕΔΔΑ).
Κατά της καταδικαστικής αυτής απόφασης άσκησε αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Αρείου Πάγου. Μέσω του υπομνήματος πρόσθετων λόγων που κατέθεσε λίγες μέρες αργότερα ζήτησε από τον Άρειο Πάγο να υποβάλλει προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφ’ εξής ΔΕΕ) προκειμένου το τελευταίο να εκδώσει προδικαστική απόφαση σχετικά με την πραγματική ερμηνεία της αρχής 1.4 του Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές.
Τον Ιούνιο του 2018 ο Άρειος Πάγος απέρριψε την ως άνω αίτηση αναίρεσης. Στην απόφαση που εκδόθηκε, ωστόσο, δεν υπήρχε κάποια αναφορά στο αίτημα του προσφεύγοντος περί υποβολής προδικαστικού ερωτήματος (βλ. παρ. 13-14 απόφασης). Λόγω της παράλειψης του Αρείου Πάγου να εξετάσει το αίτημά του για αποστολή προδικαστικού ερωτήματος (και συνεπώς της αναιτιολόγητης -σιωπηρής- απόρριψης αυτού) ο Α. Γεωργίου προσέφυγε ενώπιον του ΕΔΔΑ επικαλούμενος παραβίαση του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ.
Το ΕΔΔΑ, αφού ανέφερε μεταξύ άλλων πως: α) το άρθρο 6 § 1 της ΕΣΔΑ επιβάλλει στα εθνικά δικαστήρια την υποχρέωση να αιτιολογούν τις αποφάσεις με τις οποίες αρνούνται να υποβάλουν προδικαστικό ερώτημα, β) η απόφαση του Αρείου Πάγου δεν περιείχε κάποια αναφορά του αιτήματος του προσφεύγοντος για την υποβολή προδικαστικού ερωτήματος και ως εκ τούτου δεν μπορεί να εξακριβωθεί αν το ερώτημα θεωρήθηκε άσχετο, αν θεωρήθηκε ότι αφορούσε διάταξη που ήταν σαφής ή είχε ήδη ερμηνευθεί από το ΔΕΕ ή αν απλώς αγνοήθηκε (βλ. παρ. 22-25 απόφασης), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ.
Σημειώνεται τέλος πως κατά τη γνώμη του ΕΔΔΑ η άρση της παραβίασης του άρθρου 6 στη συγκεκριμένη περίπτωση θα μπορούσε να υλοποιηθεί με τη διασφάλιση της επανάληψης της διαδικασίας, εφόσον ζητηθεί, προκειμένου το αίτημα προδικαστικού ερωτήματος να εξεταστεί από τον Άρειο Πάγο (βλ. Παρ. 31-33 απόφασης).
Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά ενός κράτους δικαίου.
Τα θεμελιώδη δικαιώματα που θα πρέπει να απολαμβάνει κάθε πολίτης κατοχυρώνονται μεταξύ άλλων από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Αποτελεί δε, πρωταρχική και αναντίρρητη υποχρέωση τους κράτους το να σέβεται αυτά τα δικαιώματα.
Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, περίπτωση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έκρινε ότι η παράλειψη εξέτασης του αιτήματος για προδικαστική παραπομπή της υπόθεσης στο ΔΕΕ στην δικαστική απόφαση συνιστά παραβίαση του δικαιώματος του προσφεύγοντος σε δίκαιη δίκη.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!