Στις 7 Μαρτίου 2022 κοινοποιήθηκαν στην Ελλάδα 13 προσφυγές που κατατέθηκαν σε βάρος της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ, γνωστό ως Δικαστήριο του Στρασβούργου) για άσκηση παράνομης αστυνομικής βίας και βασανιστήρια κατά 13 κρατούμενων στις φυλακές της Νιγρίτας.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της δημοσιογραφικής ομάδας Manifold στο Solomon, οι 13 κρατούμενοι, ελληνικής, γεωργιανής και αρμενικής υπηκοότητας, υποστηρίζουν ότι τον Μάιο του 2020 υπέστησαν άγρια βία από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια εφόδου στα κελιά τους για τον εντοπισμό μη επιτρεπόμενων και παράνομων αντικειμένων. Ακόμη, λίγο μετά το περιστατικό οι ίδιοι είχαν ισχυριστεί ότι οι αστυνομικοί έκαναν χρήση δακρυγόνων σε βάρος τους την ώρα που ήταν κλειδωμένοι στα κελιά τους, ενώ στη συνέχεια τους έσυραν στο διάδρομο, όπου τους ξυλοκόπησαν βάναυσα.
Οι παραπάνω προσφυγές έρχονται να προστεθούν σε μία ακόμη που κοινοποιήθηκε στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2021 και αφορά περιστατικό της 8ης Οκτωβρίου 2016, όταν σύμφωνα με τη σχετική προσφυγή αστυνομικοί, μεταξύ των οποίων και μέλη των ΟΠΚΕ (Ομάδων Πρόληψης και Καταστολής Εγκλήματος), βασάνισαν με ξυλοδαρμό τρεις έλληνες Ρομά κατά τη διάρκεια της σύλληψης, της μεταφοράς και της παραμονής τους στο αστυνομικό τμήμα. Μάλιστα, ο ένας από αυτούς κατέληξε στην εντατική σε προεμφραγματική κατάσταση, ενώ οι προσφεύγοντες ισχυρίζονται ότι ο βασανισμός τους είχε και ρατσιστικό κίνητρο.
Για τους καταγγελλόμενους βασανισμούς υποβλήθηκε στη δικαιοσύνη έγκληση από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ), την οποία ωστόσο η εισαγγελία έθεσε στο αρχείο. Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Δημητρά από το ΕΠΣΕ, το οποίο τώρα εκπροσωπεί τους τρεις προσφεύγοντες στο ΕΔΔΑ, αστυνομικοί, εισαγγελείς και ανακριτές αρνήθηκαν να εξεταστούν οι συλληφθέντες από ιατροδικαστή, παρά τη δική τους επιμονή αλλά και του γιατρού που νοσήλευσε τον έναν από τους τρεις που κατέληξε στο νοσοκομείο. Ο κ. Δημητράς υποστηρίζει ότι η αρχειοθέτηση της υπόθεσης των βασανιστηρίων από την εισαγγελία αποτελεί κατάχρηση εξουσίας, ενώ όπως τόνισε στο Manifold, η πειθαρχική έρευνα για τις πράξεις των αστυνομικών ήταν γεμάτη αυθαιρεσίες και διήρκεσε, προτού εν τέλει απαλλάξει τους αστυνομικούς, πέντε χρόνια.
Για την υπόθεση των τριών ελλήνων Ρομά η Ελλάδα έχει στείλει τις απαντήσεις της στο ΕΔΔΑ, ενώ για τις υπόλοιπες 13 προσφυγές δεν το έχει ακόμα κάνει, αφού άλλωστε η κοινοποίησή τους στις ελληνικές Αρχές έγινε πρόσφατα.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) απαγορεύει τα βασανιστήρια, προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι «ουδείς επιτρέπεται να υποβληθή εις βασάνους ούτε εις ποινάς ή μεταχείρισιν απανθρώπους ή εξευτελιστικάς».
Αξίζει ακόμη να επισημάνουμε ότι σε πρόσφατη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Παρακολούθησης Αποφάσεων του ΕΔΔΑ της Βουλής, ο έλληνας δικαστής του ΕΔΔΑ Ιωάννης Κτιστάκις παρουσίασε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης με τις περισσότερες εκκρεμείς προσφυγές εναντίον της. Συνολικά, εκκρεμούν 2.214 προσφυγές κατά της Ελλάδας. Από το 1991 ως το 2021 η χώρα έχει καταδικαστεί σε 984 υποθέσεις και έχει αθωωθεί σε μόλις 44, ενώ έχει καταβάλει περί τα 28,2 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις.
Αν και η ΕΣΔΑ, η οποία υιοθετήθηκε υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης το 1950 με σκοπό την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, απαγορεύει τα βασανιστήρια, σε διάστημα μόλις ενός έτους έχουν κατατεθεί στο ΕΔΔΑ δεκατέσσερις προσφυγές κατά της χώρας για τη διάπραξη βασανιστηρίων σε βάρος κρατουμένων και Ρομά εκ μέρους των αστυνομικών Αρχών.
Οι καταγγελίες, οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν την Ελλάδα σε ακόμη μία καταδίκη για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εγείρουν ζήτημα προστασίας των θεμελιωδών ελευθεριών που κατοχυρώνει η ΕΣΔΑ.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
