Κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να εφαρμόζει το ενωσιακό δίκαιο και να προβαίνει στις κατάλληλες προς εκπλήρωση του σκοπού αυτού ενέργειες. Αρμόδιο όργανο για τον εντοπισμό πιθανών παραβιάσεων του Δικαίου της ΕΕ είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στην περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος δεν εφαρμόζει το ενωσιακό δίκαιο και έχει παραβεί κάποια από τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στις Συνθήκες της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να κινήσει επίσημη διαδικασία επί παραβάσει κατά τα αναφερόμενα στα άρθρα 258 και 260 της ΣΛΕΕ (βλ. σχετικά με τη διαδικασία επί παραβάσει εδώ).
Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία αποτελούν φαινόμενα που αντίκεινται ευθέως σε βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνιστούν απειλή για τις ομάδες προσώπων που γίνονται στόχος της συμπεριφοράς αυτής. Για τον λόγο αυτό θεωρήθηκε αναγκαίο το να καθορισθεί μία κοινή προσέγγιση ποινικού δικαίου στα κράτη μέλη της ΕΕ για τα φαινόμενα αυτά. Η απόφαση-πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου (για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου) έχει ως σκοπό το να διασφαλίσει ότι σοβαρές εκδηλώσεις ρατσισμού και ξενοφοβίας, όπως η δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους, επισύρουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινικές κυρώσεις σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ωστόσο, κατά τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα δεν έχει μεταφέρει πλήρως ή με ακρίβεια στο εθνικό της δίκαιο τους ανωτέρω ενωσιακούς κανόνες για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου [αριθμός παράβασης: INFR(2021)2063]. Και τούτο διότι, το ελληνικό νομικό σύστημα, ποινικοποιεί τη ρητορική μίσους, μόνο όταν η δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή συνιστά απειλή για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα των προσώπων. Όπως αναφέρεται στη “Δέσμη παραβάσεων Ιουνίου: κυριότερες αποφάσεις/9-6-2021”, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε ότι η ως άνω ρύθμιση παρουσιάζει ελλείψεις και για το λόγο αυτό αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, καλώντας την να μεταφέρει πλήρως στην εθνική της νομοθεσία την απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου.
Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία αντίκεινται ευθέως στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και του κράτους δικαίου, αρχές στις οποίες θεμελιώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίες είναι κοινές στα κράτη μέλη.
Για τον λόγο αυτό, Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει στη λήψη μίας σειράς μέτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόληψη και καταπολέμηση των ως άνω φαινομένων. Η απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου αποτελεί ένα από τα μέτρα αυτά και έχει ως σκοπό το να διασφαλίσει ότι σοβαρές εκδηλώσεις ρατσισμού και ξενοφοβίας, επισύρουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινικές κυρώσεις σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου αποτελεί υποχρέωση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν εντοπισθούν πιθανές παραβιάσεις του Δικαίου της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται να προχωρήσει σε μία σειρά ενεργειών κατά του συγκεκριμένου κράτους μέλους, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η ορθή και πλήρης εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου, εκκινώντας διαδικασία επί παραβάσει σύμφωνα με τα άρθρα 258 και 260 της ΣΛΕΕ.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή προς την Ελλάδα, καθώς έκρινε ότι η χώρα, ποινικοποιώντας την ρητορική μίσους μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, δεν έχει μεταφέρει πλήρως ή με ακρίβεια στο εθνικό της δίκαιο την απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!