ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Πόρισμα Επιτροπής LIBE και δηλώσεις Επιτρόπου Γιόχανσον για έλλειψη μέτρων κατά των παράνομων επαναπροωθήσεων στην Ελλάδα
Τον Ιούλιο του 2021 η ομάδα εργασίας για τον έλεγχο του οργανισμού Frontex, η οποία συστάθηκε από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης του Ευρωκοινοβουλίου (Επιτροπή LIBE), εξέδωσε πόρισμα με εκτενείς αναφορές στις καταγγελίες περί παράνομων επαναπροωθήσεων στην ελληνική επικράτεια. Η εν λόγω ομάδα εργασίας δημιουργήθηκε με σκοπό τη διερεύνηση της εμπλοκής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) σε περιστατικά παραβιάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων και πιο συγκεκριμένα επαναπροωθήσεων.
Όπως αναφέρουν σε κοινό Δελτίο Τύπου έξι ανθρωπιστικές οργανώσεις (ΑΡΣΙΣ, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες GCR, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ΕλΕΔΑ, HIAS Ελλάδος, HumanRights360 και Refugee Support Aegean RSA), η ομάδα εργασίας της Επιτροπής LIBE σημειώνει ότι ο Frontex αφενός αμέλησε να λάβει υπόψη τις συστηματικές και αξιόπιστες αναφορές για επαναπροωθήσεις από διεθνή και εθνικά εποπτικά όργανα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφετέρου δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς σε εσωτερικές αναφορές για πιθανά περιστατικά παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Το πόρισμα επισημαίνει πως αν και ο Frontex είχε στη διάθεσή του αποδείξεις (“evidence”) που υποστηρίζουν τις κατηγορίες για παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων σε κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και οι επαναπροωθήσεις, απέτυχε να επιδείξει την απαραίτητη επαγρύπνηση και να ενεργήσει άμεσα και αποτελεσματικά σε σχέση με αυτές τις παραβιάσεις. Ως εκ τούτου -και παρά το γεγονός ότι μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης του πορίσματος δεν βρέθηκαν αδιάσειστες αποδείξεις για την άμεση εμπλοκή του Frontex σε παράνομες επαναπροωθήσεις- η ομάδα εργασίας της Επιτροπής LIBE καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Οργανισμός απέτυχε να ανταποκριθεί σε αυτές τις παραβιάσεις, αλλά και να αποτρέψει τον κίνδυνο επανάληψής τους στο μέλλον. Κατά συνέπεια προκύπτει η ανεπάρκεια του Frontex να διασφαλίσει την τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης στα ελληνικά σύνορα, όπου οι καταγγελλόμενες επαναπροωθήσεις γίνονται με την ανοχή και την ευθύνη της Ελλάδας.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στις 8 Ιουλίου 2021, λίγες ημέρες πριν δημοσιευτεί το πόρισμα της Επιτροπής LIBE, η αρμόδια επίτροπος Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ίλβα Γιόχανσον έστειλε επιστολή σε πέντε ανθρωπιστικές οργανώσεις από την κοινωνία των πολιτών, αναφέροντας ότι η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις αναφορές και εκθέσεις σχετικά με παράνομες επαναπροωθήσεις από τις ελληνικές Αρχές, κάνοντας μάλιστα και ρητή αναφορά στην πρόσφατη ενδιάμεση έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη και επισημαίνοντας ξανά την ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης να διεξαγάγει μια ενδελεχή και διαφανή έρευνα για τις καταγγελίες.
Η επαναπροώθηση προσφύγων, σύμφωνα και με τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο, απαγορεύεται από το άρθρο 33 της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, γνωστή και ως Σύμβαση Γενεύης.
Με φόντο τις παραπάνω εξελίξεις οι έξι προαναφερόμενες οργανώσεις σημείωσαν τα εξής: «Οι επαναπροωθήσεις είναι μια απαράδεκτη κατά το διεθνές δίκαιο πρακτική που εκθέτει τους πρόσφυγες σε κίνδυνο ζωής και επαναπροώθησης σε τόπο όπου διατρέχουν κίνδυνο ζωής ή στέρησης της ελευθερίας. Μια ευνομούμενη πολιτεία που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις διεθνείς συμβάσεις που τα προστατεύουν και τις αρχές του κράτους δικαίου, οφείλει να απέχει πλήρως από τέτοιες παράνομες πρακτικές. Όταν δε υπάρχουν καταγγελίες για τέτοιες επιχειρήσεις, οφείλει να τις διερευνά σε βάθος και με διαφάνεια και όχι να επικαλείται συνωμοσίες και να στρέφεται κατά των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών».
Ευχαριστίες στις ακόλουθες οργανώσεις και θεσμούς για την συνεισφορά τους στην παρούσα αναφορά: Generation 2.0, ΕΕΔΑ.
Σε ένα Κράτος Δικαίου οι Αρχές οφείλουν να απόσχουν από παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από την επικράτειά τους. Ως εκ τούτου, και στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, η Ελλάδα πρέπει να εξασφαλίζει αποτελεσματικές διαδικασίες διεθνούς προστασίας, οι οποίες θα προστατεύουν τους αιτούντες από πόλεμο, ανελεύθερα και αντιδημοκρατικά καθεστώτα και άλλους κινδύνους που διατρέχουν στις χώρες προέλευσης.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από το πόρισμα της ομάδας εργασίας της Επιτροπής LIBE και την τοποθέτηση της Επιτρόπου Γιόχανσον, η Ελλάδα δεν έχει αναπτύξει αποτελεσματική δράση για να διερευνήσει και να σταματήσει τις παράνομες επαναπροωθήσεις που λαμβάνουν χώρα στην ελληνική επικράτεια κατά παράβαση του εθνικού και διεθνούς δικαίου.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
