ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Θοδωρής Χονδρόγιαννος 29 • 12 • 2021

Απόφαση Επιτροπής του ΟΗΕ καταδεικνύει συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα

Θοδωρής Χονδρόγιαννος
Απόφαση Επιτροπής του ΟΗΕ καταδεικνύει συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα
29 • 12 • 2021

Τον Δεκέμβριο του 2021 η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έκρινε ότι υπήρξαν πολλαπλές παραβιάσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ) εκ μέρους της Ελλάδας όσον αφορά στο δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης όσων δεν επιθυμούν να εκπληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία.

Στις 6 Δεκεμβρίου 2021 η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ δημοσίευσε την απόφασή της επί της ατομικής προσφυγής του αντιρρησία συνείδησης Λάζαρου Πετρομελίδη, κρίνοντας ότι υπήρξαν πολλαπλές παραβιάσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ) εκ μέρους της Ελλάδας.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, η οποία υιοθέτησε τον Λάζαρο Πετρομελίδη ως κρατούμενο συνείδησης, ο τελευταίος εκδήλωσε την αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία από το 1992, όταν ακόμη δεν είχε θεσπιστεί η εναλλακτική υπηρεσία. Τότε κηρύχθηκε ανυπότακτος και του απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα. Το 1998, και αφότου πρώτα συνελήφθη, αναγνωρίστηκε ως αντιρρησίας συνείδησης, ωστόσο κλήθηκε να υπηρετήσει μια τιμωρητική εναλλακτική υπηρεσία τότε 39 μηνών μακριά από τον τόπο κατοικίας του, ενώ ως στρατεύσιμος της ίδιας ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης θα μπορούσε να είχε υπηρετήσει μόνο τέσσερις μήνες πραγματικό χρόνο στρατιωτικής θητείας και να εξαγοράσει άλλους οκτώ.

Ο Λάζαρος Πετρομελίδη δεν παρουσιάστηκε για την εκπλήρωση αυτής της τιμωρητικής εναλλακτικής υπηρεσίας και τότε του αφαιρέθηκε το καθεστώς αντιρρησία συνείδησης και ξεκίνησε σειρά νέων κλήσεων για κατάταξη στις ένοπλες δυνάμεις, και ακολούθως σειρά αλλεπάλληλων διώξεων και καταδικών από στρατοδικεία για ανυποταξία. Συνολικά, από το 1992 έως και το 2014 ο αντιρρησίας συνείδησης καταδικάστηκε πέντε φορές για ανυποταξία, βρέθηκε υπό κράτηση σε τουλάχιστον τέσσερις περιπτώσεις και κατέβαλε δύο χρηματικές ποινές αντί φυλακίσεων.

Ακόμη η Επιτροπή επανέλαβε ότι η Ελλάδα οφείλει να αναθεωρήσει τη νομοθεσία της ώστε να διασφαλίσει αποτελεσματικά το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης, παρέχοντας τη δυνατότητα για εναλλακτική υπηρεσία που δεν θα είναι τιμωρητική και δεν θα συνιστά διάκριση σε βάρος του αντιρρησία. 

Όπως επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ πρόσφατα δημοσίευσε τον κατάλογο θεμάτων ενόψει της έκθεσης της χώρας, ζητώντας από την Ελλάδα να παρέχει ενημέρωση στην 3η περιοδική της έκθεση όσον αφορά μέτρα που έλαβε για τη συμμόρφωση με τις προηγούμενες συστάσεις της Επιτροπής, οι οποίες περιλάμβαναν ότι θα παρέχεται σε όλους τους αντιρρησίες συνείδησης εναλλακτική υπηρεσία η οποία δεν θα είναι τιμωρητική και δεν θα συνιστά διάκριση ως προς τη φύση, το κόστος και τη διάρκεια και θα αποφεύγεται η επανειλημμένη τιμωρία αντιρρησιών συνείδησης κατά παραβίαση της αρχής ne bis in idem. Επίσης η Επιτροπή έθεσε ερώτημα περί αποζημιώσεων για όσους είχαν εκδηλώσει αντίρρηση συνείδησης προ του 1998 και έχουν καταδικαστεί και τιμωρηθεί. Η Ελλάδα δέχτηκε παρόμοιες συστάσεις σχετικά και με τους αντιρρησίες συνείδησης στο πλαίσιο του τρίτου κύκλου Οικουμενικής Περιοδικής Αξιολόγησης, ενός μηχανισμού αξιολόγησης μεταξύ ομοτίμων υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.

Πού εντοπίζεται το πρόβλημα με το Κράτος Δικαίου;

Η Ελλάδα οφείλει να διασφαλίσει την αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος στην αντίρρηση συνείδησης, προβλέποντας εναλλακτική υπηρεσία που δεν θα είναι τιμωρητική και δεν θα συνιστά διάκριση σε βάρος όσων δεν επιθυμούν να εκπληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία ως αντιρρησίες συνείδησης. 

Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έκρινε ότι υπήρξαν από την Ελλάδα πολλαπλές παραβιάσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα στον τιμωρητικό τρόπο με τον οποίο η ελληνική πολιτεία αντιμετώπισε τον αντιρρησία συνείδησης Λάζαρο Πετρομελίδη. 

Θοδωρής Χονδρόγιαννος
Περισσοτερα
Αν έχεις εντοπίσει παραβίαση του Κράτους Δικαίου, κάνε κι εσύ αναφορά!
ΕΠΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΦΟΡΜΑΣ ΣΤΟ GOVWATCH
ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ GLOBALEAKS
Υποστήριξε το έργο του govwatch
ΚΑΝΕ ΔΩΡΕΑ