Στις 20 Μαρτίου 2023, οι New York Times δημοσίευσαν έρευνα, σύμφωνα με την οποία η πρώην μάνατζερ ασφαλείας της εταιρείας Meta (Facebook) Άρτεμις Σίφορντ, Αμερικανίδα και Ελληνίδα πολίτις, έπεσε θύμα παρακολούθησης τόσο από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) όσο και από το κακόβουλο λογισμικό υποκλοπών Predator. Από τα τεκμήρια του ρεπορτάζ προκύπτει ότι οι υποκλοπές και από τα δύο συστήματα παρακολούθησης συνέπεσαν χρονικά, ενώ η κ. Σίφορντ εργαζόταν ακόμα στη Meta.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα των New York Times, η εξέταση του κινητού της κ. Σίφορντ από το διεπιστημονικό εργαστήριο Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο αποκάλυψε ότι η ίδια είχε τεθεί υπό παρακολούθηση με το Predator για διάστημα δύο μηνών, με την έναρξη των υποκλοπών σε βάρος της να χρονολογείται από τον Σεπτέμβριο του 2021. Πέρα από την παραπάνω στοχοποίηση, η έκθεση του Citizen Lab «δεν αποκλείει την πιθανότητα κι άλλων μολύνσεων ή μια περίοδο μόλυνσης πέρα από τις 16 Νοεμβρίου 2021».
Εκτός από το Citizen Lab, η κ. Σίφορντ απευθύνθηκε και στην ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), αιτούμενη να μάθει αν είχε γίνει άρση του απορρήτου των επικοινωνιών της από την ΕΥΠ. Σύμφωνα με τους New York Times, δύο πηγές επιβεβαίωσαν ότι η πρώην μάνατζερ της Meta παρακολουθούνταν κι από την ΕΥΠ, με την έναρξη της άρσης του απορρήτου σε βάρος της να τίθεται τον Αύγουστο του 2021, μόλις έναν μήνα πριν τη στοχοποίησή της με το Predator.
Οι παρακολουθήσεις της ΕΥΠ, οι οποίες από τον νόμο δεν μπορούν να έχουν διάρκεια μεγαλύτερη των δύο μηνών, έλαβαν πολλαπλές παρατάσεις στην περίπτωση της κ. Σίφορντ, φτάνοντας μέχρι το καλοκαίρι του 2022.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης της κ. Σίφορντ δεν είχε ψηφιστεί στην Ελλάδα νομοθετικό πλαίσιο που να προβλέπει τη δυνατότητα χρήσης λογισμικών όπως είναι το Predator. Μέχρι τότε, ο βασικός νόμος για τη λειτουργία της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ) δεν περιείχε καμία πρόβλεψη για τους όρους χρησιμοποίησης τέτοιου είδους λογισμικών (ν. 3649/2008 – ΦΕΚ 39/Α’/3.3.2008).
Ως εκ τούτου, η παρακολούθηση της κ. Σίφορντ μέσω Predator ήταν καθόλα παράνομη και παραβίασε το άρθρο 19 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει το απόλυτα απαραβίαστο των επικοινωνιών («Tο απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο»).
Ακόμη, ούτε με βάση το νέο νόμο για τη διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών (ν. 5002/2022 – ΦΕΚ Α’ 228/9.12.2022) είναι νόμιμη η χρήση του Predator στην Ελλάδα, ενώ και η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών από την ΕΥΠ με την επίφαση λόγων εθνικής ασφάλειας και όχι λόγω πραγματικής συνδρομής τέτοιων λόγων αντίκειται στο παραπάνω νομοθετικό πλαίσιο κατοχύρωσης του απολύτως απαραβίαστου του απορρήτου των επικοινωνιών.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αρνηθεί την προμήθεια και τη χρήση του Predator ή άλλου κακόβουλου λογισμικού από τις ελληνικές Αρχές. Ωστόσο, δεν έχει μέχρι σήμερα εντοπίσει ποιος κάνει χρήση του Predator στην Ελλάδα. Ακόμη, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, εκτός από την περίπτωση της κ. Σίφορντ, και στην περίπτωση του Νίκου Ανδρουλάκη είχαμε ταυτόχρονη στοχοποίηση από την ΕΥΠ και το Predator (αρχής γενομένης τον Σεπτέμβριο του 2021), ενώ και στην υπόθεση του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη υπήρξε ταύτιση του στόχου της ΕΥΠ και του Predator.
Η εξάπλωση των παράνομων παρακολουθήσεων δημιουργεί ερωτήματα γύρω από τη χρήση κακόβουλων λογισμικών υποκλοπών στην Ελλάδα, αλλά και τη λειτουργία της ΕΥΠ, για την οποία θεσμικά υπεύθυνος είναι ο πρωθυπουργός, αφού με απόφασή του μόλις μερικές μέρες μετά τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές του 2019 (ΦΕΚ: Τεύχος Α’/119/8.7.2019), ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε την υπηρεσία υπό τον άμεσο έλεγχό του. Μάλιστα, η χρησιμοποίηση παράνομων μηχανισμών παρακολούθησης, κατά παράβαση και του Συντάγματος, σε βάρος και πολιτικών προσώπων και δημοσιογράφων εγείρει ζήτημα όχι μόνο Κράτους Δικαίου, αλλά και ελευθερίας του Τύπου και εύρυθμης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Αν και το άρθρο 19 του Συντάγματος κατοχυρώνει το απόλυτα απαραβίαστο του απορρήτου των επικοινωνιών, από τα παραπάνω δεδομένα προκύπτει ότι η Άρτεμις Σίφορντ τέθηκε υπό παρακολούθηση τόσο από την ΕΥΠ όσο και από το παράνομο λογισμικό υποκλοπών Predator.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
