ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Θοδωρής Χονδρόγιαννος 18 • 11 • 2021

Επώνυμη καταγγελία για διπλή επαναπροώθηση Μαροκινού πολίτη και δεκάδες pushbacks στον Έβρο

Θοδωρής Χονδρόγιαννος
Επώνυμη καταγγελία για διπλή επαναπροώθηση Μαροκινού πολίτη και δεκάδες pushbacks στον Έβρο
18 • 11 • 2021

Μαροκινός καταγγέλλει ότι οι ελληνικές αρχές του άσκησαν σωματική βία και τον πέρασαν δύο φορές στην Τουρκία, μαζί με δεκάδες ακόμη αιτούντες άσυλο που επαναπροωθήθηκαν στον Έβρο κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Επώνυμη καταγγελία για διπλή επαναπροώθηση αλλοδαπού πολίτη και pushbacks δεκάδων μεταναστών κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου αναδεικνύει πρόσφατο ρεπορτάζ της δημοσιογραφικής ομάδας Manifold.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τον Απρίλιο του 2021 ο Μαροκινός Ζακαρία Μπελμπουντέν συνελήφθη από την ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη και προσήχθη στο τμήμα του Λευκού Πύργου. Ο ίδιος καταγγέλει ότι κατά τη διάρκεια της κράτησής του υποχρεώθηκε, υπό την πίεση αστυνομικών, να υπογράψει χαρτιά χωρίς μετάφραση ή εξήγηση του περιεχομένου τους, ενώ αργότερα μεταφέρθηκε με άλλους μετανάστες στα σύνορα του Έβρου. Από τη μαρτυρία του Μπελμπουντέν, ο οποίος είχε βάσιμους λόγους να ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα, προκύπτει ότι στον Έβρο οι πρόσφυγες επιβιβάστηκαν σε λέμβους ανά ενδεκάδες, με δύο οπλισμένους συνοδούς σε κάθε βάρκα να φορούν παραλλαγή χωρίς διακριτικά. Αυτοί έλεγαν σε όσους επρόκειτο να επαναπροωθηθούν να κάνουν ησυχία και τελικά τους πέρασαν στην τουρκική πλευρά του ποταμού.

Ο Μαροκινός αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της μετάβασής του από τη Θεσσαλονίκη στα σύνορα έπεσε θύμα αστυνομικής βίας. Συγκεκριμένα, σε μια από τις στάσεις κατά τη διάρκεια της μεταφοράς «[οι αστυνομικοί] με έριξαν κάτω και με χτυπούσαν με τα γκλομπ και με κλωτσιές σε όλο το σώμα. Εγώ κουλουριάστηκα μέχρι να σταματήσουν”», σημειώνει ο ίδιος.

Ακόμη, τόσο ο Μπελμπουντέν όσο και άλλοι μετανάστες έπεσαν και θύματα κλοπής από τις αστυνομικές αρχές, λίγο πριν σταλούν με τη βία στην Τουρκία. Ο Μπελμπουντέν είπε σχετικά: «Μας κατέβασαν από τα βαν και μας πήραν κοντά στο ποτάμι. Εκεί ήταν κάποιοι άλλοι άνθρωποι με όπλα και στολές παραλλαγής αλλά χωρίς διακριτικά. Μας πήραν τα παπούτσια και σε κάποιους πήραν και τα παντελόνια. Εμένα μου το πήραν. Εγώ δεν είχα λεφτά αλλά από όσους είχαν, τους τα πήραν. Έμαθα μετά ότι πολλοί έχουν περάσει στην Ελλάδα και τους έχουν γυρίσει πίσω πολλές φορές, οπότε έχουν μάθει τρόπους να κρύβουν λεφτά. Κάποιοι τα ράβουν μέσα στα ρούχα τους, γι’ αυτό παίρνουν από όλους τα μπουφάν, αν έχουν, ή όποιο ρούχο φοράνε από πάνω. Θυμάμαι έναν που φώναζε: “Λεφτά! Λεφτά! Έχεις λεφτά;” Και μετά μας έβαλαν στις λέμβους».

Τον Μάιο του 2021, έναν μήνα περίπου μετά από όσα υποστηρίζει ο Μπελμπουντέν ότι του συνέβησαν κατά την παράνομη επαναπροώθησή του, ο ίδιος και οι νομικοί του εκπρόσωποι, οι δικηγόροι Θεσσαλονίκης Ελένη Κίστη και Τερέζα Βολακάκη και ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι, Παναγιώτης Δημητράς, απηύθυναν επιστολή προς τις ελληνικές αρχές.

Η ΕΛΑΣ παραδέχτηκε ότι ο Μαροκινός συνελήφθη στις 19 Απριλίου του 2021 και ότι κρατήθηκε στο τμήμα του Λευκού Πύργου. Σύμφωνα με την εισαγγελία, εκεί διαπιστώθηκε ότι είχε εισέλθει στην Ελλάδα από την ελληνοτουρκική μεθόριο στον Έβρο. Όμως αυτό ο Μπελμπουντέν το αρνείται. 

Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ, «η ΕΛΑΣ θα μπορούσε να έχει διαπιστώσει την αλήθεια, αν είχε εξετάσει τον συλληφθέντα ως όφειλε και του είχε δώσει την ευκαιρία να επικοινωνήσει με δικηγόρο και να προσκομίσει το διαβατήριό του (που έχει εκδοθεί στη Γερμανία) και το αεροπορικό εισιτήριο της άφιξής του στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι τα έγγραφα αυτά υπάρχουν αλλά η ΕΛ.ΑΣ. δεν τα είδε αποδεικνύει την πλημμέλεια της εξέτασης. Το εισιτήριο, μάλιστα, το έδωσε αργότερα στην ΕΛ.ΑΣ. η δικηγόρος του Ζακαρία, Ελένη Κίστη, αλλά για κάποιο λόγο δεν περιλήφθηκε στην έρευνα».

Τον Ιούνιο του 2021, ο Ζακαρία επιχείρησε με μια ομάδα άλλων ατόμων να διασχίσει τα σύνορα προς την Ελλάδα. Στόχος τους ήταν να φτάσουν στην Κομοτηνή και από εκεί στη Θεσσαλονίκη. Όμως λίγες μέρες αργότερα συνελήφθη και επαναπροωθήθηκε εκ νέου στην Τουρκία, αφού ξυλοκοπήθηκε.

Αυτή είναι ακόμα μια υπόθεση ανάμεσα σε χιλιάδες καταγγελίες που έχουν καταγράψει η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ, πολλές έγκυρες ΜΚΟ και πολλά διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ. Ακόμη και η Επίτροπος της ΕΕ Ίλβα Γιόχανσον, παρά τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Frontex, ζήτησε από την Ελλάδα να σταματήσει τις παράνομες επαναπροωθήσεις.

Τα παραπάνω στοιχεία θέτουν ζήτημα παραβίασης του διεθνούς δικαίου, καθώς η επαναπροώθηση προσφύγων, σύμφωνα και με τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο, απαγορεύεται από το άρθρο 33 της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, γνωστή και ως Σύμβαση Γενεύης.

Πού εντοπίζεται το πρόβλημα με το Κράτος Δικαίου;

Σε ένα Κράτος Δικαίου οι Αρχές οφείλουν να απόσχουν από παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από την επικράτειά τους. Ως εκ τούτου, και στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, η Ελλάδα πρέπει να εξασφαλίζει αποτελεσματικές διαδικασίες διεθνούς προστασίας, οι οποίες θα προστατεύουν τους αιτούντες από πόλεμο, ανελεύθερα και αντιδημοκρατικά καθεστώτα και άλλους κινδύνους που διατρέχουν στις χώρες προέλευσης.

Όπως σημειώνει και η Ύπατη Αρμοστεία, το ευρωπαϊκό δίκαιο επιτάσσει ότι τα μέτρα επιτήρησης των συνόρων πρέπει να εφαρμόζονται σε πλήρη συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το προσφυγικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του 1951, ενώ τα «κράτη πρέπει να τηρούν τις δεσμεύσεις τους και να σέβονται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή και το δικαίωμα στο άσυλο».

Ωστόσο, από τα παραπάνω στοιχεία εγείρονται ξανά σοβαρά ερωτήματα για την εφαρμογή από τις ελληνικές αρχές πρακτικών συστηματικών pushbacks κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και του Κράτους Δικαίου.

Θοδωρής Χονδρόγιαννος
Περισσοτερα
Αν έχεις εντοπίσει παραβίαση του Κράτους Δικαίου, κάνε κι εσύ αναφορά!
ΕΠΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΦΟΡΜΑΣ ΣΤΟ GOVWATCH
ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ GLOBALEAKS
Υποστήριξε το έργο του govwatch
ΚΑΝΕ ΔΩΡΕΑ