Στις 29 Απριλίου 2023, η δημοσιογραφική ομάδα του Solomon δημοσίευσε έρευνα, σύμφωνα με την οποία στις 23 Ιανουαρίου 2023 10 πρόσφυγες επαναπροωθήθηκαν από τη Σάμο στην Τουρκία, κατά παράβαση του ενωσιακού και του διεθνούς δικαίου.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, μια ομάδα 10 αιτούντων άσυλο έφτασε το βράδυ της 22ας Ιανουαρίου στη βορειοανατολική ακτή της Σάμου -στη θέση Γαλάζιο- και επικοινώνησε με μια νομική ΜΚΟ στο νησί, για να ζητήσει βοήθεια. Οι δικηγόροι της οργάνωσης ενημέρωσαν τις ελληνικές Αρχές. Ωστόσο, αντί για παροχή βοήθειας, το μεσημέρι της επόμενης ημέρας άντρες με μαύρα μπλουζάκια, παντελόνια παραλλαγής και μπαλακλάβες πλησίασαν τους πρόσφυγες, τους έψαξαν εξονυχιστικά και αφαίρεσαν τα κινητά, τα χρήματα, και όλη την τιμαλφή τους.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με μαρτυρίες αιτούντων άσυλο, οι πρόσφυγες επιβιβάστηκαν με τη βία σε ένα βαν και μεταφέρθηκαν σε έναν ξύλινο μόλο στα νοτιοανατολικά του νησιού.
Εκεί μετεπιβιβάστηκαν σε μια βάρκα και έπλευσαν με κατεύθυνση προς τις τουρκικές ακτές. Μετά από περίπου μισή ώρα ταξιδιού, μασκοφόροι έριξαν στη θάλασσα μια σωσίβια σχεδία και ανάγκασαν τους 10 αιτούντες άσυλο να επιβιβαστούν σε αυτή. Λίγο αργότερα, την ομάδα περισυνέλεξε η τουρκική ακτοφυλακή.
Σύμφωνα με πηγή του ρεπορτάζ που έχει άμεση γνώση του περιστατικού, το ελληνικό Λιμενικό κοινοποίησε τις συντεταγμένες της σωσίβιας λέμβου στους Τούρκους ομολόγους του, ζητώντας να προβούν σε διάσωση.
Τα παραπάνω θέτουν ευθέως ζήτημα παραβίασης του διεθνούς δικαίου, καθώς η επαναπροώθηση προσφύγων, σύμφωνα και με τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο, απαγορεύεται από το άρθρο 33 της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, γνωστή και ως Σύμβαση Γενεύης.
Ακόμη, υπενθυμίζουμε ότι τον Φεβρουάριο του 2022 ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi ενημέρωσε πως η Ύπατη Αρμοστεία είχε καταγράψει σχεδόν 540 περιστατικά επαναπροωθήσεων στα ελληνικά θαλάσσια και χερσαία σύνορα από τις αρχές του 2020.
Σε γραπτή απάντησή του προς τη δημοσιογραφική έρευνα, το Λιμενικό Σώμα είπε πως τα στελέχη του ενεργούν «με σεβασμό για τη ζωή και τα ανθρώπινα δικαιώματα του καθενός. Όσον αφορά τους μεροληπτικούς ισχυρισμούς για δήθεν παράνομες ενέργειες», ανέφερε η απάντηση, «πρέπει να τονίσουμε πως οι επιχειρησιακές πρακτικές των ελληνικών Αρχών ποτέ δεν συμπεριέλαβαν τέτοιες πράξεις». Η απάντηση του Λιμενικού κατέληξε σημειώνοντας πως «κανένα τέτοιο συμβάν, όπως αυτό περιγράφεται στο αίτημά σας, δεν έλαβε χώρα».
Σε ένα Κράτος Δικαίου οι Αρχές οφείλουν να απόσχουν από παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από την επικράτειά τους. Ως εκ τούτου, και στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, η Ελλάδα πρέπει να εξασφαλίζει αποτελεσματικές διαδικασίες διεθνούς προστασίας, οι οποίες θα προστατεύουν τους αιτούντες από πόλεμο, ανελεύθερα και αντιδημοκρατικά καθεστώτα και άλλους κινδύνους που διατρέχουν στις χώρες προέλευσης.
Όπως σημειώνει και η Ύπατη Αρμοστεία, το ευρωπαϊκό δίκαιο επιτάσσει ότι τα μέτρα επιτήρησης των συνόρων πρέπει να εφαρμόζονται σε πλήρη συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το προσφυγικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του 1951, ενώ τα «κράτη πρέπει να τηρούν τις δεσμεύσεις τους και να σέβονται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή και το δικαίωμα στο άσυλο».
Ωστόσο, από το ρεπορτάζ του Solomon προκύπτει ότι οι ελληνικές Αρχές προχώρησαν σε παράνομη επαναπροώθηση 10 προσφύγων, κατά παράβαση του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!