Με προκηρύξεις προσλήψεων το 2018 και το 2022, η Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ) παραβίασε το εθνικό και το ενωσιακό δίκαιο, προβαίνοντας σε διακρίσεις σε βάρος των διεμφυλικών ατόμων και παραβιάζοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης των πολιτών ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου κατά την πρόσβασή τους στην απασχόληση.
Στις 18 Μαΐου 2022, ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε πόρισμα, στο οποίο ανέφερε ότι η καθολική εξαίρεση διεμφυλικών υποψηφίων από αστυνομικές σχολές, ανεξαρτήτως εξατομικευμένης ιατρικής και σωματικής κρίσης που προβλέπεται και για τους λοιπούς και λοιπές υποψήφιους και υποψήφιες, αποτελεί αναιτιολόγητη άμεση διάκριση βάσει του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 4443/2016 (ΦΕΚ Α’ 232/9.12.2016), το οποίο απαγορεύει κάθε μορφή διάκρισης για λόγους ταυτότητας φύλου. Ο Συνήγορος του Πολίτη προχώρησε στη διαμεσολάβηση και την έκδοση του σχετικού πορίσματος κατόπιν αναφοράς του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών.
Ο αποκλεισμός των διεμφυλικών ατόμων από τις Σχολές Αξιωματικών και Αστυφυλάκων της ΕΛΑΣ γίνεται στο πλαίσιο εφαρμογής του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) 11/2014 για τη σωματική ικανότητα του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (ΦΕΚ Α’ 17/27.1.2014). Το συγκεκριμένο ΠΔ κατηγοριοποιεί μέχρι σήμερα τη διεμφυλικότητα στις ψυχικές παθήσεις και ειδικότερα στις ψυχοσεξουαλικές διαταραχές ως «διαταραχή ταυτότητας φύλου».
Κατά τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη, η οποία διήρκησε τέσσερα χρόνια και ολοκληρώθηκε το 2022, τόσο το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) όσο και η ΕΛΑΣ υπερασπίστηκαν τους όρους πρόσληψης στις αστυνομικές σχολές και το ΠΔ 11/2014, με την επιχειρηματολογία τους ωστόσο να μην λαμβάνει υπόψη τις πλέον επικαιροποιημένες επιστημονικές συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, σύμφωνα με τις οποίες «η διεμφυλικότητα δεν αποτελεί διαταραχή ψυχιατρικής φύσεως, αλλά ούτε και αναπηρία ή χρόνια πάθηση», όπως σημειώνει και η ανεξάρτητη Αρχή στο πόρισμά της.
Με βάση τα παραπάνω, ο Συνήγορος του Πολίτη διαπίστωσε ότι, σε αντίθεση με όσα προβλέπει το ΠΔ 11/2014, οι επιστημονικές θέσεις του ΠΟΥ και της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας δεν αντιμετωπίζουν τη διεμφυλικότητα ως διαταραχή ψυχιατρικής φύσης, αναπηρία ή χρόνια πάθηση. Ακόμη, η ΕΛΑΣ δεν αιτιολόγησε επαρκώς, κατά το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 4443/2016, τη θέση της ότι τα διεμφυλικά άτομα, αυτοδικαίως και ανεξαρτήτως εξατομικευμένης εξέτασης της κατάστασης της υγείας τους, αδυνατούν να ασκήσουν τα καθήκοντα του αστυνομικού. Ως εκ τούτου, η ανεξάρτητη Αρχή έκρινε ως αναιτιολόγητη την πρόβλεψη της ΕΛΑΣ σε προκήρυξή της το 2018 ότι τα διεμφυλικά άτομα αδυνατούν να ασκήσουν τα καθήκοντα του αστυνομικού, επί της ουσίας μόνο και μόνο επειδή είναι διεμφυλικά.
Είναι αξιοσημείωτο ότι και σε νεότερη προκήρυξή της στις 11 Φεβρουαρίου 2022, η ΕΛΑΣ ανέφερε και πάλι ως απαιτούμενο προσόν εισαγωγής στις Σχολές Αστυνομικών και Αστυφυλάκων οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες να έχουν υγεία και άρτια σωματική διάπλαση, διαπιστωμένη από την αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή Κατάταξης, σύμφωνα με το ΠΔ 11/2014. Όμως, το εν λόγω νομοθετικό πλαίσιο, παρά τις περί του αντιθέτου επιστημονικές ιατρικές εξελίξεις, δεν έχει τροποποιηθεί ως προς τη διάταξή του που ορίζει ότι η διεμφυλικότητα, αναφερόμενη ως «διαταραχή ταυτότητας φύλου», εντάσσεται στις ψυχικές παθήσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω δεδομένα, ο Συνήγορος του Πολίτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αποκλεισμός των διεμφυλικών ατόμων από την εισαγωγή τους στις αστυνομικές σχολές αποκλειστικά λόγω της διεμφυλικότητάς τους αποτελεί άμεση διάκριση σε βάρος τους και παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των πολιτών ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου κατά την πρόσβασή τους στην απασχόληση και την εργασία. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης προβλέπεται τόσο από τον ν. 4443/2016 όσο και από την οδηγία 2000/78/ΕΚ, η οποία κατοχυρώνει σε ενωσιακό επίπεδο την ισότητα των προσώπων στον εργασιακό χώρο, ανεξαρτήτως θρησκεύματος ή πεποιθήσεών τους, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού τους.
Ένα κράτος δικαίου οφείλει να κατοχυρώνει νομικά και να διασφαλίζει εν τοις πράγμασι την ίση μεταχείριση των πολιτών στην απασχόληση και την εργασία, ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου, θρησκεύματος, πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή άλλου χαρακτηριστικού.
Ωστόσο, από τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη προκύπτει ότι οι ελληνικές Αρχές παραβίασαν τις σχετικές προβλέψεις του ν. 4443/2016 και της οδηγίας 2000/78/ΕΚ, αποκλείοντας διεμφυλικά άτομα από την εισαγωγή τους στις αστυνομικές σχολές. Μάλιστα, πρόκειται για παραβίαση που συνεχίζεται και επαναλήφθηκε με νέα προκήρυξη το 2022, παρά τα συμπεράσματα της ανεξάρτητης Αρχής.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!