Οι δημόσιες Αρχές παραβίασαν την υποχρέωσή τους να συνδράμουν σε έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη για ρύπανση υδάτινων πόρων

Σε ένα κράτος δικαίου οι υπηρεσίες της κεντρικής Διοίκησης και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλουν να εφαρμόζουν τη νομοθεσία και να συνδράμουν στο έργο των Ανεξάρτητων Αρχών. Ωστόσο, σύμφωνα με έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη, οι Αρχές παραβίασαν την υποχρέωσή τους να διευκολύνουν έρευνα που ξεκίνησε η Ανεξάρτητη Αρχή για μακροχρόνια ρύπανση νερού στη Δυτική Μακεδονία.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 4 παρ. 5 του ν. 3094/2003), «όλες οι δημόσιες υπηρεσίες οφείλουν να διευκολύνουν με κάθε τρόπο την έρευνα» του Συνηγόρου του Πολίτη. 

Ο Συνήγορος του Πολίτη αποτελεί Ανεξάρτητη Αρχή κατοχυρωμένη από το άρθρο 103 παρ. 9 του Συντάγματος («Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες του “Συνηγόρου του Πολίτη” που λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή») και έχει ως αρμοδιότητα την εξέταση καταγγελιών που αφορούν υπηρεσίες του δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας (όπως η ΕΥΔΑΠ), των κρατικών Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) και των επιχειρήσεων των οποίων η διοίκηση ορίζεται άμεσα ή έμμεσα από το δημόσιο με διοικητική πράξη ή με συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο. 

Με βάση τις παραπάνω αρμοδιότητές του το 2018 ο Συνήγορος του Πολίτη ξεκίνησε έρευνα σχετικά με τη ρύπανση υδάτινων πόρων στον οικισμό του Δισπηλιού στην Καστοριά της Δυτικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη, από τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της η Ανεξάρτητη Αρχή διαπιστώθηκε «σοβαρή ρύπανση των υδροφοριών του νομού, η οποία εκτιμήθηκε ότι συνδέεται, τουλάχιστον, με τη λειτουργία μονάδων κατεργασίας δέρματος και τη μη σύννομη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων τους». Στο ίδιο έγγραφο ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει ότι «η ρύπανση αυτή υφίσταται επί πολλά έτη και ως εκ τούτου πιθανολογείται η ευρεία και μη προβλέψιμη έκταση της ρύπανσης στους επιφανειακούς και υπόγειους υδάτινους πόρους». 

Παρά το παραπάνω επίσημο αίτημα της Ανεξάρτητης Αρχής, ο Συνήγορος του Πολίτη με νέο έγγραφό του στις 8 Οκτωβρίου 2021 (Αρ. Πρωτοκόλλου: 248632/54747/2021) σημείωσε ότι οι κρατικές Αρχές δεν συμμορφώθηκαν με τις απαιτήσεις του νόμου, αφού «μολονότι έχει παρέλθει σημαντικός χρόνος δεν έχει ληφθεί καμία απάντηση σχετικά με τις ενέργειές σας για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του προβλήματος καθώς και με τη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας που έχει προκληθεί από τις δύο συγκεκριμένες εταιρείες (σ.σ.: δύο ιδιωτικές μονάδες κατεργασίας δέρματος που δραστηριοποιούνται στην περιοχή). Ακόμη περισσότερο, δεν έχει δοθεί κάποια εξήγηση για τους τυχόν λόγους της καθυστέρησης».

H παραπάνω στάση των Αρχών παραβιάζει την υποχρέωση που έχουν από τον νόμο (άρθρο 4 παρ. 5 του ν. 3094/2003) «να διευκολύνουν με κάθε τρόπο την έρευνα» του Συνηγόρου του Πολίτη, εν προκειμένω μάλιστα για ένα χρόνιο ζήτημα ρύπανσης του περιβάλλοντος και του υδροφόρου ορίζοντα.