ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Ευρωδικαστήριο: Παραβίαση των ενωσιακών υποχρεώσεων εκ μέρους της Ελλάδας από τη μη ανάκτηση παράνομων κρατικών ενισχύσεων
Στις 12 Μαΐου 2021 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) έκρινε (απόφαση στην υπόθεση C-11/20) ότι η Ελλάδα παρέβη τις ενωσιακές υποχρεώσεις της με το να μη συμμορφωθεί σε απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να μην ανακτήσει παράνομες κρατικές ενισχύσεις που έδωσε σε γεωργούς λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών.
Το ιστορικό της υπόθεσης ξεκινάει το 2009, όταν ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), ο δημόσιος οργανισμός που έχει ως αρμοδιότητα την ασφάλιση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων έναντι των ζημιών από φυσικές καταστροφές, κατέβαλε σε αγρότες αποζημιώσεις συνολικού ύψους 425 εκατ. ευρώ για τις ζημιές που υπέστησαν το 2008 εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων.
Ωστόσο, με απόφαση της 7ης Δεκεμβρίου 2011 (απόφαση 2012/157/ΕΕ) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτήρισε τις παραπάνω πληρωμές ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις που αντίκειται στους κανόνες της εσωτερικής αγοράς κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 108 παρ. 3 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ζητώντας από τις ελληνικές Αρχές να τις ανακτήσουν τα ποσά που έδωσαν στους γεωργούς.
Η Ελλάδα προσέφυγε στο ΔΕΕ κατά της απόφασης της Κομισιόν, ωστόσο το 2014 το Ευρωδικαστήριο απέρριψε την προσφυγή της Ελλάδας δικαιώνοντας την Επιτροπή (διαβάστε την πλήρη απόφαση εδώ). Η χώρα άσκησε αναίρεση και κατά της δικαστικής απόφασης, όμως τον Μάρτιο του 2016 το ΔΕΕ απέρριψε και την αναίρεση, επιβεβαιώνοντας την υποχρέωσή της ως κράτος μέλους της ΕΕ της να ανακτήσει τις ενισχύσεις (διαβάστε την πλήρη απόφαση εδώ).
Ωστόσο, μετά την απόφαση του Ευρωδικαστηρίου, η Ελλάδα δεν έλαβε εγκαίρως μέτρα για την ανάκτηση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων, ούτε και ενημέρωσε, όπως είχε υποχρέωση, για τον τρόπο με τον οποίο επρόκειτο να συμμορφωθεί στις αποφάσεις της Κομισιόν και του ΔΕΕ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ασκήσει προσφυγή κατά της Ελλάδας, την οποία το Ευρωδικαστήριο έκανε δεκτή με την προαναφερόμενη απόφαση τον Μάιο του 2021.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι «η Ελλάδα δεν έλαβε, κατά τη λήξη της ταχθείσας από την Επιτροπή προθεσμίας (11 Ιουνίου 2012), όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ανάκτηση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων από τους λήπτες τους», αφού «οκτώ και πλέον έτη μετά την έκδοση της αποφάσεως της Επιτροπής, οι ελληνικές αρχές δεν την έχουν ακόμη εκτελέσει».
Το ΔΕΕ έκρινε ακόμη ότι «η Ελλάδα δεν βρισκόταν σε πλήρη αδυναμία ανακτήσεως των ενισχύσεων», αφού «οι διοικητικές ή τεχνικές δυσχέρειες που συνδέονται με τον μεγάλο αριθμό των δικαιούχων δεν δικαιολογούν την κρίση ότι η ανάκτηση είναι τεχνικώς αδύνατη», ενώ «όσον αφορά την επίκληση των κοινωνικών αναταραχών που θα προκαλούσε η ανάκτηση των ενισχύσεων, οι ελληνικές αρχές δεν απέδειξαν την ύπαρξη του κινδύνου αντιδράσεως εκ μέρους των γεωργών η οποία θα είχε για τη δημόσια τάξη συνέπειες στις οποίες δεν θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν με τα μέσα που διαθέτουν».
Εκτός από τη μη λήψη μέτρων για την ανάκτηση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων, το Ευρωδικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα παρέλειψε να ενημερώσει επαρκώς την Επιτροπή για τα μέτρα που επρόκειτο να λάβει για να υλοποιήσει την απόφασή της. Η υποχρέωση αυτή προέρχεται από την απόφαση της ίδιας της Κομισιόν, η οποία επέβαλε στην Ελλάδα να παράσχει πληροφορίες σχετικές με την ανάκτηση των κρατικών ενισχύσεων εντός διμήνου από την κοινοποίησή της. Δεδομένου ότι η απόφαση κοινοποιήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2011, η προθεσμία έληξε στις 8 Φεβρουαρίου 2012. Ακόμη και αν υποτεθεί ότι η δίμηνη προθεσμία παρατάθηκε κατά δύο μήνες, λόγω της αποδοχής από την Επιτροπή του ανωτέρω αιτήματος, οι ελληνικές αρχές και πάλι δεν έδωσαν τις πληροφορίες.
Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ οφείλει, στο πλαίσιο των αρχών του Κράτους Δικαίου, να συμμορφώνεται προς τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωδικαστηρίου, οι οποίες εντοπίζουν έλλειψη συμμόρφωσης προς το δίκαιο της ΕΕ.
Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ότι η Ελλάδα παραβίασε τις ενωσιακές υποχρεώσεις της με το να μη συμμορφωθεί στην απόφαση την Κομισιόν, η οποία επέβαλε, πρώτον, υποχρέωση ανάκτησης των κρατικών ενισχύσεων που δόθηκαν παράνομα κατά παράβαση της ΣΛΕΕ και, δεύτερον, υποχρέωση ενημέρωσης της Επιτροπής για τα μέτρα που θα υιοθετούσε η χώρα προς ανάκτηση των ποσών.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!