Η Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 3Α του νόμου 3213/2003 αποτελεί ένα ειδικό όργανο, το οποίο επιτελεί διπλό ελεγκτικό έργο. Ειδικότερα, είναι ένα εκ των οργάνων ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης των πολιτικών προσώπων και των δικαστικών λειτουργών κατά τα διαλαμβανόμενα στο ν. 3213/2003 ενώ συγχρόνως είναι και το αρμόδιο όργανο ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών κατά τα αναφερόμενα στο ν. 3023/2002 (βλ. ν. 3023/2002 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σε 1, 2, 3). Η λειτουργία της Επιτροπής ρυθμίζεται μεταξύ άλλων από τον οικείο Κανονισμό της ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελεί το μοναδικό όργανο που έχει αρμοδιότητα να ελέγχει τα ως άνω αναφερόμενα ζητήματα που σχετίζονται με το πολιτικό χρήμα.
Καθίσταται σαφές ήδη από τις αρμοδιότητες αυτές (έλεγχος πόθεν έσχες πολιτικών προσώπων, έλεγχος οικονομικών κομμάτων κοκ) πόσο κομβικός είναι ο ρόλος της συγκεκριμένης Επιτροπής τόσο για την ανεύρεση και καταπολέμηση τυχόν φαινομένων διαφθοράς όσο και για την απαραίτητη εξασφάλιση της διαφάνειας στον κρίσιμο τομέα του “πολιτικού χρήματος”. Για τον λόγο αυτό, ο νομοθέτης επέβαλε στην Επιτροπή να υποβάλλει κάποιες εκθέσεις και εν συνεχεία να τις αναρτά στην ιστοσελίδα της.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με παράγραφο 5 του άρθρου 3Α του ν. 3213/2003 η Επιτροπή υποβάλλει ετήσια έκθεση πεπραγμένων τον Μάρτιο κάθε έτους αναφορικά με τις ενέργειες στις οποίες προέβη το προηγούμενο έτος όπου “αναφέρονται κατ` ελάχιστο ο αριθμός των υπόχρεων σε δήλωση προσώπων, ο αριθμός των προσώπων που υπέβαλαν δηλώσεις, τα μέτρα που ελήφθησαν για όσους δεν υπέβαλαν δήλωση και τα αποτελέσματα των ελέγχων, που πραγματοποιήθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων της επιτροπής, με στατιστική απεικόνιση αυτών”. Ακόμα, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 3023/2002 στο τέλος κάθε έτους η Επιτροπή Ελέγχου υποβάλλει έκθεση των πεπραγμένων της στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και στους Υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών. Επίσης διατηρεί επίσημη ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, στην οποία η πρόσβαση για ενημέρωση είναι ελεύθερη και στην οποία δημοσιοποιεί διάφορα στοιχεία μεταξύ των οποίων οι συνταχθείσες ετήσιες εκθέσεις της με τα αποτελέσματα του ελέγχου των βιβλίων αυτών και τα αιτιολογημένα πορίσματα για τους ελέγχους που διενεργεί, περιλαμβανομένης και της γνώμης της μειοψηφίας. Τέλος, η Επιτροπή Ελέγχου οφείλει να ενημερώνει σε τακτά χρονικά διαστήματα την επίσημη ιστοσελίδα της στο διαδίκτυο, καθιστώντας άμεσα προσβάσιμα στους πολίτες τα στοιχεία που αναφέρει ο νόμος 3023/2002
Μέχρι και τις 11-12-2021, οπότε και διενεργήθηκε η αντίστοιχη έρευνα, η Επιτροπή Ελέγχου έχει αναρτήσει στη σελίδα της α) ετήσια έκθεση πεπραγμένων μέχρι και για έτος 2020 και β) ετήσια έκθεση ελέγχου οικονομικών των κομμάτων/συνασπισμών κομμάτων μέχρι και για τη χρήση του 2019. Επίσης, όπως φαίνεται και από το αντίστοιχο τμήμα της ιστοσελίδας της Επιτροπής κανένα “αιτιολογικό πόρισμα ελέγχου” δεν είναι ανηρτημένο. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην έκθεση πεπραγμένων του έτους 2020, δεν κατέστη δυνατός ο τακτικός έλεγχος των δηλώσεων πόθεν έσχες των ετών 2016 έως 2019 ενώ το ίδιο συνέβη και με το πόθεν έσχες του 2020 καθώς είχε δοθεί παράταση στον χρόνο υποβολής των σχετικών δηλώσεων μέχρι και το Μάρτιο του 2021. Ταυτόχρονα, ο μόνος έλεγχος που έλαβε χώρα ήταν η διερεύνηση 8 υποθέσεων που διαβιβάστηκαν σε αυτήν προς διερεύνηση από Δημόσιες ή Δικαστικές Αρχές ή μετά από καταγγελίες πολιτών με όλες τις υποθέσεις να αρχειοθετούνται, χωρίς όμως να αναφέρεται κάποιο άλλο στοιχείο.
Η απουσία δημοσίευσης των πορισμάτων ελέγχου για τα οικονομικά των κομμάτων, η απλή ανάρτηση στοιχείων χωρίς περαιτέρω επεξήγηση (τόσο στο πλαίσιο του πόθεν έσχες όσο και στο πλαίσιο του ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων), η μη αναφορά στην ύπαρξη ή την πορεία των ελέγχων (ειδικά στο πεδίο του πόθεν έσχες), η αργοπορία στη διενέργεια ελέγχων και ενίοτε στην έκδοση των εκθέσεων (ειδικά για τα οικονομικά των κομμάτων) καθώς και το άκρως συνοπτικό και “λιτό” περιεχόμενο των εκθέσεων πεπραγμένων αποτελούν ορισμένα από τα στοιχεία που θέτουν σε αμφισβήτηση το κατά πόσον το πολιτικό χρήμα ελέγχεται τελικά κατά τρόπο ουσιαστικό και σύμφωνο με τις απαιτήσεις των νόμων 3023/2002 και 3213/2003. Άλλωστε, το λιτό περιεχόμενο των εκθέσεων μπορεί να δημιουργήσει υπόνοιες και σχετικά με το πλήρες ή μη του ελέγχου, καθώς δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιες από τις απαιτήσεις των νόμων όντως εξετάστηκαν από την Επιτροπή και ποιοι ήταν οι όροι βάσει των οποίων διενεργήθηκαν οι έλεγχοι.
Οι παρατηρήσεις στις οποίες είχε προβεί το Vouliwatch σε παλαιότερα χρόνια σχετικά με τον “προβληματικό” τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής Ελέγχου (βλ. μεταξύ άλλων 1, 2) φαίνεται να παραμένουν επίκαιρες και μέσα στο 2021.
Η υποβολή πόθεν έσχες εκ μέρους των πολιτικών προσώπων και η διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων αποτελούν κάποιους από τους τρόπους καταπολέμησης της διαφθοράς. Η εξασφάλιση πλήρους διαφάνειας στα ζητήματα που άπτονται του πολιτικού χρήματος μέσω της δημοσίευσης όλων των αντίστοιχων εγγράφων και ελέγχων και η ύπαρξη επαρκούς ελέγχου στα σχετικά πεδία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι ενός κράτος δικαίου. Για τον λόγο αυτό, οι ελλείψεις που παρατηρούνται στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου του άρθρου 3Α και οι υπόνοιες περί μη ύπαρξης επαρκούς ελέγχου εκ μέρους της εγείρουν προβληματισμούς.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
