Πρόστιμο στην Ελλάδα για παραβίαση του ενωσιακού δικαίου για τα απόβλητα

Με απόφασή του στις 7 Σεπτεμβρίου 2016 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) διαπίστωσε ότι η Ελλάδα, κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου και για διάστημα τουλάχιστον έξι χρόνων, δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων (πλήρες κείμενο της απόφασης εδώ).

Η απαρχή της υπόθεσης βρίσκεται στις 10 Σεπτεμβρίου 2009, όταν το ΔΕΕ εξέδωσε απόφαση με την οποία έκρινε ότι η Ελλάδα δεν είχε εφαρμόσει μια σειρά οδηγιών για τα απόβλητα. Συγκεκριμένα, η χώρα δεν είχε προβεί σε σωστή εφαρμογή της οδηγίας για τα στερεά απόβλητα (οδηγία 2006/12/ΕΚ), της οδηγίας για τα επικίνδυνα απόβλητα (οδηγία 91/689/ΕΟΚ) και της οδηγίας για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ).

Στην ίδια απόφασή του το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα δεν είχε θέσει σε εφαρμογή εντός εύλογης προθεσμίας σχέδιο διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων και δεν είχε δημιουργήσει κατάλληλες εγκαταστάσεις για τη διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων, ώστε να εξασφαλιστεί η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.

Ακόμη, πάντα σύμφωνα με το ΔΕΕ, «η Ελλάδα δεν είχε λάβει το σύνολο των μέτρων που απαιτούνταν για την εξασφάλιση, ως προς τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων, της τηρήσεως των κανόνων περί αξιοποιήσεως και διαθέσεως των αποβλήτων και περί αδειοδοτήσεως και εκμεταλλεύσεως των χώρων υγειονομικής ταφής».

Η Ελλάδα έπρεπε να συμμορφωθεί στην απόφαση του δικαστηρίου έως τις 25 Μαρτίου 2013. Όμως η χώρα δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άσκησε στο ΔΕΕ δεύτερη προσφυγή λόγω παραβάσεως, ζητώντας την επιβολή προστίμου σε βάρος της Ελλάδας. 

Με την απόφασή του στις 7 Σεπτεμβρίου 2016 το ΔΕΕ διαπίστωσε ότι η χώρα πράγματι δεν έλαβε όλα τα μέτρα για την εκτέλεση της απόφασης του 2009, αφού μέχρι το τέλος της προθεσμίας δεν είχε υιοθετήσει ειδικό σχέδιο για τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων ούτε είχε δημιουργήσει εγκαταστάσεις για τη διάθεσή τους. Ακόμη, η Ελλάδα είχε παραλείψει να θέσει σε εφαρμογή σχέδιο διαχείρισης των λεγόμενων «ιστορικών αποβλήτων», δηλαδή παλαιότερων αποβλήτων που παρέμεναν σε χώρους προσωρινής απόθεσης μέχρι την τελική και σύμφωνα με τις ενωσιακές προδιαγραφές διαχείρισή τους.

Με βάση τα παραπάνω το ΔΕΕ επέβαλε στην Ελλάδα χρηματική ποινή ύψους 30 χιλιάδων ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης μέχρι τη συμμόρφωση της χώρας στη δικαστική απόφαση του 2009 και την ενωσιακή νομοθεσία για τη διαχείριση αποβλήτων. Το δικαστήριο επέβαλε ως κύρωση και κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 10 εκατ. ευρώ.

«Το Δικαστήριο εκτιμά ότι, πέραν της διάρκειάς της, η οποία υπερβαίνει τα έξι έτη, η παράβαση της Ελλάδας είναι ιδιαιτέρως σοβαρή, καθόσον δύναται να θέσει σε άμεσο κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και να επιφέρει βλάβη στο περιβάλλον», σχολίασε το ΔΕΕ στην ανακοίνωση της απόφασής του.