ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Παραβίαση της νομοθεσίας για τη δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Σύμφωνα με το άρθρο 61 παρ. 2, 3 & 4 του νόμου για το Επιτελικό Κράτος (ν. 4622/2019 – ΦΕΚ Α’ 133/07.08.2019), «η διαβούλευση επί των νομοσχεδίων γίνεται και μέσω του δικτυακού τόπου www.opengov.gr και διαρκεί δύο εβδομάδες» και μόνο κατ’ εξαίρεση μπορεί να συντμηθεί σε μία εβδομάδα «για επαρκώς τεκμηριωμένους λόγους, οι οποίοι αναφέρονται στην έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης που συνοδεύει τη ρύθμιση» που «αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο στον οποίο έλαβε χώρα η διαβούλευση».
Στις 3 Ιουνίου 2021 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανάρτησε στην ιστοσελίδα της δημόσιας διαβούλευσης νομοσχέδιο με τίτλο «Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της 30ης Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, οργάνωση του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης και άλλες συναφείς διατάξεις».
Η διαβούλευση ονομάστηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος ως «συμπληρωματική», αφού στα τέλη του 2020 (από τις 19 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου) είχε προηγηθεί η διαβούλευση συναφούς νομοσχεδίου με τίτλο «Προώθηση της Ανακύκλωσης – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (EE L 150/109) και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (EE L 150/141)».
Από την αντιπαραβολή των δύο νομοσχεδίων προκύπτει ότι μπορεί ναι μεν να αφορούν στο ίδιο ζήτημα και την ενσωμάτωση των ίδιων Οδηγιών, ωστόσο το περιεχόμενό τους δεν είναι ταυτόσημο. Το αντίθετο, τα δύο σχέδια νόμου διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους, υπό την έννοια ότι το πιο πρόσφατο περιέχει νομοθετικές ρυθμίσεις που δεν περιλαμβάνονται στη διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε για το παλαιότερο νομοσχέδιο. Το νεότερο σχέδιο νόμου είναι μάλιστα πολύ εκτενέστερο, σχεδόν διπλάσιο από το προγενέστερο, αφού είναι 178 σελίδων και περιλαμβάνει 102 άρθρα, ενώ το παλαιότερο είναι 106 σελίδων και περιλαμβάνει 70 άρθρα.
Από τα παραπάνω φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι για τις ρυθμίσεις που δεν περιλαμβάνονται στο πρώτο νομοσχέδιο, αλλά ενσωματώθηκαν στο δεύτερο, θα έπρεπε να ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπει η νομοθεσία για τη διαβούλευση. Ωστόσο, αυτό δεν έγινε και το υπουργείο παραβίασε τη σχετική νομοθεσία.
Πιο συγκεκριμένα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας καθόρισε ως διάρκεια για τη δεύτερη διαβούλευση το διάστημα της μίας εβδομάδα. Η νομοθεσία προβλέπει αυτή τη δυνατότητα, υπό την προϋπόθεση ότι το αρμόδιο υπουργείο θα έχει «επαρκώς τεκμηριωμένους λόγους» για τη σύντμηση της διαβούλευσης, τους οποίους θα αναφέρει έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης που οφείλει να αναρτήσει στην ιστοσελίδα opengov.gr μετά το πέρας της διαδικασίας. Ωστόσο, από τη μελέτη του υλικού του υπουργείου στην ιστοσελίδα της διαβούλευσης, προκύπτει ότι ούτε την παραπάνω έκθεση ανήρτησε, ούτε την Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης, κείμενα πρέπει πάντα να συνοδεύουν το νομοσχέδιο, αποσιωπώντας τους «επαρκώς τεκμηριωμένους λόγους» για τους οποίους συντμήθηκε η διαβούλευση και περιορίζοντας από την Κοινωνία των Πολιτών τη δυνατότητα να τοποθετηθεί για σημαντικές ρυθμίσεις που επηρεάζουν την περιβαλλοντική νομοθεσία και την ποιότητα ζωής εκατομμυρίων πολιτών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ούτε στην πρώτη διαβούλευση αναρτήθηκε από το υπουργείο η αναγκαία Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης.
Σε ένα ευνομούμενο κράτος δικαίου η κυβέρνηση ακολουθεί απαρέγκλιτα τους κανόνες καλής νομοθέτησης, αφού με αυτόν τον τρόπο τεκμαίρεται η βελτίωση του νομοθετικού έργου και αντιμετωπίζονται αρνητικές συνέπειες από πρακτικές κακής νομοθέτησης (όπως, για παράδειγμα, η πολυνομία και το δυσνόητο των διατάξεων που διαχρονικά ταλανίζουν την ελληνική νομοθεσία).
Ακόμη, η εφαρμογή των κανόνων καλής νομοθέτησης συμβάλει στην εμπέδωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς και το νόμο, καθώς αντιλαμβάνονται ότι η κυβέρνηση συμμορφώνεται στη νομοθεσία και εδραιώνεται η δημοκρατική αρχή που θέλει πολίτες και φορείς δημόσιας εξουσίας ίσους απέναντι στον νόμο. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τη δημόσια διαβούλευση, η θεσμοθέτηση της οποίας επιτρέπει στην Κοινωνία των Πολιτών να συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση κανόνων που διέπουν μια δημοκρατική κοινωνία.
Ωστόσο, εν προκειμένω το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν εφάρμοσε τους κανόνες που αφορούν στη σύντμηση της διάρκειας της διαβούλευσης, περιορίζοντας τη δυνατότητα των πολιτών να εκφράσουν τις απόψεις τους στο ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων και της ανακύκλωσης, θέμα που εκτιμάται ότι θα επηρεάσει τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
