Στις 22 Φεβρουαρίου 2018 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) καταδίκασε την Ελλάδα επειδή κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου δεν έλαβε -για σχεδόν δύο δεκαετίες- τα αναγκαία μέτρα για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων στη δυτική Αθήνα, παράλειψη που οδήγησε στην περιβαλλοντική υποβάθμιση του κόλπου της Ελευσίνας (πλήρες κείμενο της απόφασης εδώ).
Το χρονικό της υπόθεσης ξεκινά το καλοκαίρι του 2004. Στις 24 Ιουνίου εκείνης της χρονιάς το ΔΕΕ εξέδωσε απόφαση, κρίνοντας ότι η Ελλάδα παραβίασε τις υποχρεώσεις που έχει από το ενωσιακό δίκαιο (συγκεκριμένα, την οδηγία 91/271/ΕΟΚ) για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων στο Θριάσιο Πεδίο. Η παρανομία της χώρας βασίστηκε στη διαπίστωση ότι η Ελλάδα αφενός δεν έλαβε μέτρα για την κατασκευή αποχετευτικού δικτύου αστικών λυμάτων στη συγκεκριμένη περιοχή, αφετέρου δεν υπέβαλε τα λύματα στην αναγκαία επεξεργασία. Το πρακτικό αποτέλεσμα αυτής της παράνομης πρακτικής ήταν η απόρριψη λυμάτων στον κόλπο της Ελευσίνας χωρίς προηγούμενη επεξεργασία τους για την προστασία του περιβάλλοντος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η Ελλάδα έπρεπε να έχει συμμορφωθεί με τις προβλέψεις της οδηγίας από το τέλος του 1998. Ωστόσο, παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις, η χώρα δεν συμμορφώθηκε ούτε με την απόφαση του ΔΕΕ, με συνέπεια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ασκήσει δεύτερη προσφυγή λόγω παραβάσεως ενώπιον του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, ζητώντας την επιβολή χρηματικών κυρώσεων σε βάρος της Ελλάδας.
Μετά τη νέα προσφυγή της Κομισιόν, το ΔΕΕ επιλήφθηκε εκ νέου της υπόθεσης και τον Φεβρουάριο του 2018 διαπίστωσε ότι πράγματι η Ελλάδα δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της από την απόφαση του 2004. Κι αυτό γιατί έως τις 7 Ιουλίου 2010 -ημερομηνία μέχρι την οποία το κράτος μέλος θα έπρεπε να έχει συμμορφωθεί στις υποχρεώσεις του- τα αστικά λύματα του Θριασίου Πεδίου ούτε συλλέγονταν ούτε υπόκειντο στην επεξεργασία που επιβάλλει το ενωσιακό δίκαιο πριν την απόρριψή τους στον κόλπο της Ελευσίνας.
«Η κατασκευή σταθμού επεξεργασίας των αστικών λυμάτων είναι μεταγενέστερη της ημερομηνίας αυτής (ολοκληρώθηκε μόλις στις 7 Απριλίου 2011) ο δε σταθμός λειτουργούσε, πέραν των περιόδων δοκιμαστικής λειτουργίας, μόλις από τις 27 Νοεμβρίου 2012. Εξάλλου, το δευτερεύον αποχετευτικό δίκτυο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί στο σύνολό του (το τμήμα Κάτω Ελευσίνας του οικισμού της Ελευσίνας δεν διαθέτει ακόμη τέτοιο δίκτυο) και σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού της περιοχής του Θριασίου Πεδίου δεν είναι ακόμη συνδεδεμένο στο τριτοβάθμιο δίκτυο», αναφέρει το ΔΕΕ στην ανακοίνωση της καταδικαστικής του απόφασης ως προς τις πολλαπλές παραβάσεις της Ελλάδας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα όφειλε να συμμορφωθεί στην οδηγία 91/271/ΕΟΚ για τα αστικά λύματα από το 1998, φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι η χώρα παραβίασε το ενωσιακό δίκαιο για 20 χρόνια.
«Η σχεδόν εικοσαετής καθυστέρηση της Ελλάδας όσον αφορά τη συμμόρφωση των επίμαχων εγκαταστάσεων προς την οδηγία (συμμόρφωση η οποία έπρεπε να είχε εξασφαλιστεί το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 1998) συνιστά επιβαρυντική περίσταση», σχολίασε το ΔΕΕ.
Με την απόφαση του 2018 το Δικαστήριο της ΕΕ επέβαλε στην Ελλάδα την πληρωμή κατ’ αποκοπήν ποσό πέντε εκατομμυρίων ευρώ «για να αποτραπεί η επανάληψη στο μέλλον ανάλογων παραβάσεων του δικαίου της Ένωσης», καθώς και εξαμηνιαία χρηματική ποινή ύψους 3,276 εκατ. ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης εφαρμογής της απόφασης του 2004.
Ως κράτος μέλος της ΕΕ η Ελλάδα οφείλει να συμμορφώνεται με τις συνθήκες της Ένωσης και το ενωσιακό δίκαιο.
Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση η χώρα παραβίασε -για χρονικό διάστημα 20 χρόνων και παρά τις σχετικές οχλήσεις της Κομισιόν- τους ευρωπαϊκούς κανόνες για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος από τη μη σύννομη απόθεσή τους.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
