Ο νόμος 5019/2023 και οι προβληματισμοί σε επίπεδο καλής νομοθέτησης

Η σταδιακή αύξηση των άρθρων αλλά και των αντικειμένων ρύθμισης του νόμου καθώς και η κατάθεση και ψήφιση εκπρόθεσμων και άσχετων τροπολογιών αποτελούν ορισμένα από τα ζητήματα που δημιουργούν προβληματισμούς σχετικά με το κατά πόσον στο πλαίσιο της σύνταξης, κατάθεσης και ψήφισης του ν. 5019/2023 ακολουθήθηκαν οι κανόνες καλής νομοθέτησης.

Το σχέδιο αυτό αποτελείτο από 60 άρθρα (Μέρη Α-Ε) και ρύθμιζε μεταξύ άλλων ζητήματα σχετικά με την προστασία, τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των καταναλωτών καθώς και την υποθαλάσσια παλαίωση οίνων. Στο Μέρος Δ του ως άνω νομοσχεδίου περιλαμβάνονταν δε, διάφορες διατάξεις για την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη, οι οποίες αφορούσαν κυρίως ζητήματα εταιριών.  

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως το ως άνω σχέδιο νόμου φαίνεται να ρυθμίζει περισσότερα ζητήματα/αντικείμενα, τα οποία δεν σχετίζονται μεταξύ τους. Η άποψη αυτή ενισχύεται αφενός από το γεγονός ότι κάθε ένα εκ των Μερών Α-Δ περιέχει επιμέρους διατάξεις σχετικά με το σκοπό που επιτελεί και το αντικείμενο που έχει έκαστο Μέρος και αφετέρου από τον ίδιο τον τίτλο του σχεδίου νόμου. Αναφέρεται τέλος, ότι στην ιστοσελίδα opengov.gr δεν έχει αναρτηθεί η έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης, παρά τα όσα προβλέπει το άρθρο 61 του ν. 4622/2019. 

Β. Στις 25 Ιανουαρίου 2023 κατατίθεται στην Βουλή προς ψήφιση το ως άνω σχέδιο νόμου, έχοντας τον ίδιο τίτλο αλλά αποτελούμενο πλέον από 87 άρθρα. Με τα άρθρα 50-55, 58-63, 68-70, 73-75, 77, 79-86, τα οποία καθώς φαίνεται δεν τέθηκαν σε διαβούλευση, ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με τα δωμάτια απόδρασης (escape rooms), την ενίσχυση της έρευνας, το Γενικό Εμπορικό Μητρώο και το Μητρώο Μη Εμπορικής Δραστηριότητας, τη λειτουργία των Επιμελητηρίων, τη λειτουργία των βραχυχρόνιων αγορών, τη μεταβίβαση του κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης, την ενσωμάτωση απαιτήσεων από τις οδηγίες της ΕΥΡΑΤΟΜ, την Επιτροπή Ανταγωνισμού, την ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το Εθνικό Συμβούλιο Τυποποίησης και τη θητεία του ΔΣ της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας Ελλάδος. 

Γ. Στις 2 Φεβρουαρίου 2023 και ώρα 19:20 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 1570/149/2-2-2023 τροπολογία του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία περιείχε ένα άρθρο που προέβλεπε την αντικατάσταση του άρθρου 32 του π.δ. 26/2012 και ρύθμιζε το δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές. 

Στις 7 Φεβρουαρίου 2023 και ώρα 20:20 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 1582/154/7-2-2023 τροπολογία (Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων), η οποία περιείχε 9 άρθρα που ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την παράταση ισχύος του άρθρου 119 του ν. 4926/2022, τη δραστηριοποίηση σε λαϊκές αγορές, την παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης επενδυτικών σχεδίων, τις στρατηγικές επενδύσεις, τους Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, τις μεταποιητικές μονάδες για την παραγωγή τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης καθώς και το προσωπικό διαφόρων φορέων και υπηρεσιών.

Την ίδια μέρα και ώρα 20:25 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 1583/155/7-2-2023 τροπολογία (Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων), η οποία περιείχε 6 άρθρα που ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με τις βοσκήσιμες γαίες, την αποζημίωση αξιολογητών και μελών συλλογικών οργάνων, το Ταμείο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας και τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων.  

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως: α) οι υπ’ αριθμ. 1582 και 1583 τροπολογίες κατατέθηκαν το προηγούμενο από την ψήφιση του νόμου απόγευμα και ως εκ τούτου είναι εκπρόθεσμες και β) οι υπ’ αριθμ. 1570 και 1583 τροπολογίες προέρχονταν από διαφορετικό του επισπεύδοντος το νόμο υπουργείο, περιείχαν διατάξεις που ρύθμιζαν πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους θέματα που δεν σχετίζονταν με κάποιον τρόπο με κάποιο από τα (ήδη πολλά) αντικείμενα του νομοσχεδίου που εισήχθη προς ψήφιση και ως εκ τούτου είναι άσχετες. Το ίδιο ισχύει και για την υπ’ αριθμ. 1582 τροπολογία η οποία παρότι ρυθμίζει ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (δηλαδή του επισπεύδοντος το νόμο Υπουργείου) περιέχει επίσης διατάξεις που δεν φαίνεται να συνδέονται με κάποιο τρόπο με κάποιο από τα (πολλά) ζητήματα που ρύθμιζε το νομοσχέδιο που εισήχθη προς ψήφιση.  

Δ. Στις 7 Φεβρουαρίου 2023 η Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου συντάσσει έκθεση προς τη Βουλή των Ελλήνων στο πλαίσιο της οποίας αναφέρεται ότι κάνει κατά πλειοψηφία δεκτή την υπ’ αριθμ. 1570 τροπολογία και «προτείνει την αποδοχή, κατά πλειοψηφία, του ως άνω σχεδίου νόμου, κατ’ αρχήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται την ψήφισή του από τη Βουλή, όπως διαμορφώθηκε από την Επιτροπή και τους παριστάμενους Υπουργούς Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών». Στις 8 Φεβρουαρίου 2023 το σχέδιο νόμου συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5019/2023, ο οποίος έχει πλέον τον τίτλο «Ενσωµάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 25ης Νοεµβρίου 2020 «σχετικά µε τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συµφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της Οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, ρυθµιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις» και αποτελείται από 103 άρθρα.