ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Εξαίρεση από την υποχρέωση ανάρτησης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης στη Δημόσια Διαβούλευση
Η ελληνική νομοθεσία διαθέτει ένα πλέγμα νομοθετικών διατάξεων (συγκεκριμένα, το άρθρο 85 παρ. 3 του Κανονισμού της Βουλής, το Π.Δ. 105/2018 για τον Οργανισμό του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ) και το άρθρο 61 του ν. 4622/2019 για το Επιτελικό Κράτος), οι οποίες ορίζουν ότι η διαβούλευση επί των νομοσχεδίων γίνεται και μέσω της ιστοσελίδας opengov.gr και διαρκεί δύο εβδομάδες, ενώ μόνο κατ’ εξαίρεση μπορεί να συντμηθεί σε μία εβδομάδα για επαρκώς τεκμηριωμένους λόγους, οι οποίοι αναφέρονται στην έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης που συνοδεύει τη ρύθμιση που αναρτάται στο διαδικτυακό τόπο στον οποίο έλαβε χώρα η διαβούλευση.
Με βάση τις αρχές της παραπάνω νομοθεσίας, το άρθρο 124 του ν. 4695/2019 («Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις»), ορίζει ότι σχέδιο αναθεώρησης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης «υποχρεωτικά αναρτάται στο διαδικτυακό τόπο www. opengov.gr για διάστημα δεκαπέντε (15) ημερών, με στόχο τη διατύπωση απόψεων από τα Υπουργεία, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους». Αυτή η υποχρέωση προκύπτει κάθε φορά που το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων αποφασίζει να αναθεωρήσει το ΕΠΑ είτε, πρώτον, λόγω μεταβολής των προτεραιοτήτων στην αναπτυξιακή πολιτική της χώρας είτε, δεύτερον, εξαιτίας ελλιπούς προόδου της υλοποίησης του υπάρχοντος ΕΠΑ είτε, τρίτον, λόγω της μεταβολής των οικονομικών ή άλλων συνθηκών που επικρατούν στην ελληνική οικονομία.
Όπως προκύπτει από το γράμμα του νόμου, η ανάρτηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης στην ιστοσελίδα της Δημόσιας Διαβούλευσης αποσκοπεί στη δυνατότητα έκφρασης απόψεων εκ μέρους των κρατικών οργανισμών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της Κοινωνίας των Πολιτών για ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα, όπως είναι αυτό της ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας. Η συμμετοχή δημόσιων φορέων και πολιτών στη διαδικασία δημιουργίας κανόνων δικαίου αποτελεί ζωτικό χαρακτηριστικό ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου που αφουγκράζεται τους ειδήμονες και την κοινωνία πριν νομοθετήσει.
Ωστόσο, με εκπρόθεσμη και άσχετη τροπολογία («Θέσπιση εξαίρεσης από την υποχρέωση ανάρτησης του σχεδίου του αναθεωρημένου Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (Ε.Π.Α) στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr») που κατατέθηκε στη Βουλή κατά παράβαση του άρθρου 74 παρ. 5 του Συντάγματος, καθώς και των άρθρων 87, 88 και 101 παρ. 5 του Κανονισμού της Βουλής, η κυβέρνηση τροποποίησε το άρθρο άρθρο 124 του ν. 4695/2019, εισάγοντας, σε αντίθεση με τις αρχές της διαφάνειας και της ανοιχτότητας, μια εξαίρεση κατά την οποία το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης δεν αναρτάται υποχρεωτικά στη δημόσια διαβούλευση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο του παραπάνω άρθρου: «Σε περίπτωση που το ΕΠΑ αναθεωρείται αποκλειστικά λόγω αλλαγής της διοικητικής δομής της Χώρας ή της Κυβέρνησης, που επιβάλλει τη διάσπαση, τη συνένωση ή τη μεταφορά προγραμμάτων ή τμημάτων τους, δεν απαιτείται διαβούλευση του σχεδίου του αναθεωρημένου ΕΠΑ μέσω του διαδικτυακού τόπου www.opengov.gr».
Η παραπάνω ρύθμιση ψηφίστηκε στις 9 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο του ν. 4872/2021.
Σε ένα κράτος δικαίου κυβέρνηση και Βουλή θα πρέπει, σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας και της ανοιχτότητας, να προστατεύουν και να επεκτείνουν τους κανόνες που προωθούν τη δημόσια συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών στις διαδικασίες θέσπισης νόμων και υιοθέτησης πολιτικών που επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ωστόσο, εν προκειμένω η κυβέρνηση κινήθηκε στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, καταργώντας υπό προϋποθέσεις την υποχρέωση της Διοίκησης να δημοσιεύει και να θέτει σε δημόσια διαβούλευση το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, ρύθμιση που έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη διαφάνεια και ανοιχτότητα στη λειτουργία του κράτους.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
