Ο νόμος 5049/2023 και οι προβληματισμοί σε επίπεδο καλής νομοθέτησης

Ζητήματα που σχετίζονται μεταξύ άλλων με τις κατατεθείσες τροπολογίες και το πλήθος των ζητημάτων που ρυθμίζει ο υπό κρίση νόμος δημιουργούν προβληματισμούς σχετικά με το κατά πόσον στο πλαίσιο του ν. 5049/2023 ακολουθήθηκαν οι κανόνες καλής νομοθέτησης.

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο ότι, παρά τα όσα προβλέπει το άρθρο 61 του ν. 4622/2019, δεν έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα opengov.gr η έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης.

2. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2023 κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση το ως άνω σχέδιο νόμου, έχοντας πλέον τον τίτλο «Επιτάχυνση διαδικασιών στελέχωσης και λειτουργίας της δικαστικής αστυνομίας- Τροποποιήσεις ν. 4963/2022 και άλλες ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης» και αποτελούμενο από 23 άρθρα. 

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο ότι: 

α) κάποια από τα άρθρα του υπό κρίση σχεδίου νόμου (βλ. άρθρα 3, 4, 6, 19, 20, 22) δεν ανευρέθηκαν στο αντίστοιχο σχέδιο νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση και 

β) το άρθρο 22, το οποίο εντάχθηκε στο Μέρος Δεύτερο του υπό κρίση σχεδίου νόμου («Λοιπές ρυθμίσεις Υπουργείου Δικαιοσύνης»), ρυθμίζει ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία εκκαθάρισης και είσπραξης της αποζημίωσης των δικαιούχων της νομικής βοήθειας και ως εκ τούτου δεν σχετίζεται με το κύριο αντικείμενο του νόμου, δηλαδή τη δικαστική αστυνομία. 

3. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 21:35 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 12/3/12-9-2023 τροπολογία του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 2 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την επιμόρφωση των μελών των Συμβουλίων Επιθεώρησης και των επιθεωρητών καθώς και την Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Την ίδια μέρα και ώρα 22:55 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 13/4/12-9-2023 τροπολογία από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 4 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με τις διαδικασίες κατεπείγουσας εκτέλεσης έργων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, την αποζημίωση επιτροπών, κλιμακίων αυτοψίας και ομάδων συντονισμού για φυσικές καταστροφές, την κάλυψη των εξόδων έκτακτου ελέγχου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και έκδοσης υπεύθυνης δήλωσης αδειούχου ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη για τους πληγέντες από τις πλημμύρες καθώς και την παράταση αναστολής οικοδομικών εργασιών στον Υμηττό. 

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως οι ως άνω τροπολογίες: 

α) κατατέθηκαν το προηγούμενο της ψήφισης του νόμου βράδυ και ως εκ τούτου είναι εκπρόθεσμες και 

β) περιείχαν διατάξεις που δεν σχετίζονταν με το αντικείμενο του σχεδίου νόμου, δηλαδή τη δικαστική αστυνομία. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται, άλλωστε, και από την ένταξη των υπό κρίση διατάξεων στα Μέρη Δεύτερο («Λοιπές ρυθμίσεις Υπουργείου Δικαιοσύνης») και Τρίτο («Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις των Υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος και Ενέργειας») του νόμου.

4. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2023 η Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης συντάσσει έκθεση με την οποία «προτείνει την αποδοχή, κατά πλειοψηφία, του ως άνω σχεδίου νόμου, κατ’ αρχήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται την ψήφισή του από τη Βουλή, ως έχει». 

Στις 13 Σεπτεμβρίου το υπό κρίση σχέδιο νόμου συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5049/2023, έχοντας πλέον τον τίτλο «Επιτάχυνση διαδικασιών στελέχωσης και λειτουργίας Δικαστικής Αστυνομίας -Τροποποιήσεις ν. 4963/2022 – Άλλες ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης και λοιπές επείγουσες διατάξεις» και αποτελούμενος από 29 άρθρα.