Ο νόμος 5047/2023 και οι προβληματισμοί σε επίπεδο καλής νομοθέτησης

Ζητήματα που σχετίζονται μεταξύ άλλων με τη διαβούλευση και τις κατατεθείσες τροπολογίες δημιουργούν προβληματισμούς σχετικά με το κατά πόσον στο πλαίσιο του ν. 5047/2023 ακολουθήθηκαν οι κανόνες καλής νομοθέτησης.

Το εν λόγω σχέδιο αποτελείτο από 30 άρθρα, με το Κεφάλαιο Β (άρθρα 3-25) να σχετίζεται με την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/514 και το Κεφάλαιο Γ (άρθρα 26-29) να περιέχει διατάξεις για την ενίσχυση των φορολογικών ελέγχων. Σημειώνεται σε αυτό το σημείο ότι, παρά τα όσα προβλέπει το άρθρο 61 του ν. 4622/2019, δεν έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα opengov.gr η έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης.

2. Στις 25 Αυγούστου 2023 κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση το ως άνω σχέδιο νόμου, έχοντας πλέον τον τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/514 του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2021 για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας και άλλες διατάξεις για τη φορολογική διαδικασία, την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού και το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου» και αποτελούμενο από 36 άρθρα. 

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως τα άρθρα 30-35 του υπό κρίση σχεδίου νόμου δεν ανευρέθηκαν στο αντίστοιχο σχέδιο νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση και ως εκ τούτου δεν φαίνεται να έχουν περάσει από το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης. Περαιτέρω, τόσο η ένταξη των ως άνω άρθρων σε ξεχωριστό κεφάλαιο (Κεφάλαιο Δ «Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών») όσο και η προσθήκη περαιτέρω σκοπών και αντικειμένων στα άρθρα 1 και 2 του σχεδίου νόμου, υποδεικνύουν ότι οι διατάξεις αυτές δεν σχετίζονται άμεσα με κάποιο από τα αντικείμενα που ρύθμιζε το σχέδιο νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση.

3. Την Παρασκευή, 1 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 20:10 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 8/1/1-9-2023 τροπολογία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 3 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την παράταση των συμβάσεων καθαριότητας για τα κτίρια του Υπουργείου και της ΑΑΔΕ, την υπηρεσιακή κατάσταση των μελών ΔΕΠ που αναλαμβάνουν καθήκοντα στον ΟΟΣΑ και την παράταση των διαδικασιών ειδικής διαχείρισης.

Την ίδια μέρα και ώρα 20:40 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 9/2/1-9-2023 τροπολογία (Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας). Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 6 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την παράταση της διάρκειας ισχύος συμβάσεων του ΕΟΔΥ, τη δυνατότητα παράτασης της διάρκειας απόσπασης υπαλλήλων στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας, τη δυνατότητα παράτασης του χρόνου παραμονής στην υπηρεσία ιατρών κλάδου ΕΣΥ, την κατ’ εξαίρεση δυνατότητα εγγραφής σε Επαγγελματικό Λύκειο, την έναρξη ισχύος των εφαρμογών τεχνολογίας διαδικτύου των πραγμάτων του ν. 4961/2022 καθώς και τις προσλήψεις και τις υπηρεσιακές μεταβολές προ της διενέργειας περιφερειακών και δημοτικών εκλογών. 

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως οι ως άνω τροπολογίες: 

α) κατατέθηκαν βράδυ Παρασκευής (20:10 και 20:40 αντίστοιχα), παρά το γεγονός ότι το άρθρο 87 του Κανονισμού της Βουλής αναφέρει πως η κατάθεση των τροπολογιών την Παρασκευή γίνεται «το αργότερο έως ώρα 13.00». 

β) περιείχαν διατάξεις οι οποίες ρύθμιζαν πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους, που δεν σχετίζονταν άμεσα με κάποιο από τα ζητήματα που ρύθμιζε το σχέδιο νόμου που εισήχθη προς ψήφιση.

4. Την 1 Σεπτεμβρίου 2023 η Διαρκής Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων συντάσσει έκθεση με την οποία «προτείνει την αποδοχή, κατά πλειοψηφία, του ως άνω σχεδίου νόμου, κατ’ αρχήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται την ψήφισή του από τη Βουλή, ως έχει».

Την Δευτέρα, 4 Σεπτεμβρίου 2023 το υπό κρίση σχέδιο νόμου συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5047/2023, έχοντας πλέον τον τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/514 του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2021 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας, διατάξεις για τη φορολογική διαδικασία, την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού, το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις» και αποτελούμενος από 45 άρθρα.