Ο νόμος 5046/2023 και οι προβληματισμοί σε επίπεδο καλής νομοθέτησης

Ζητήματα που αφορούν  μεταξύ άλλων τη διαδικασία διαβούλευσης, τις κατατεθείσες τροπολογίες και το πλήθος των ετερόκλητων ζητημάτων που ρυθμίζει ο νόμος δημιουργούν προβληματισμούς σχετικά με το κατά πόσον στο πλαίσιο του ν. 5046/2023 ακολουθήθηκαν οι κανόνες καλής νομοθέτησης.

και Β) της από 5.7.2023 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της κατεπείγουσας ανάγκης ενίσχυσης της στελέχωσης των πληρωμάτων στα ασθενοφόρα των δομών του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας, των Κέντρων Υγείας και των Πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων των νησιωτικών και ορεινών περιοχών της χώρας» (Α΄ 132) και άλλες επείγουσες διατάξεις». 

Το εν λόγω σχέδιο νόμου αποτελείτο από 27 άρθρα. Ειδικότερα αναφέρεται πως: i) το Μέρος Α (Κύρωση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου) αποτελείτο από τα άρθρα 1-2, ii) το Μέρος Β (Επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας) αποτελείτο από τα άρθρα 3-6, iii) το Μέρος Γ (Επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών) αποτελείτο από τα άρθρα 7-24, τα οποία ρύθμιζαν μεταξύ άλλων ζητήματα σχετικά με τις εκλογές στους ΟΤΑ και τη μεταφορά μαθητών και iv) το Μέρος Δ (Άλλες επείγουσες διατάξεις) αποτελείτο από τα άρθρα 25 και 26, που ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την άρση των επικοινωνιών και την κάρτα φιλάθλου. Σημειώνεται επίσης πως: 

α) η ανάλυση συνεπειών ρύθμισης δεν περιέχει κάποια αναφορά σχετικά με τη θέση του υπό κρίση σχεδίου νόμου σε δημόσια διαβούλευση. Σύμφωνα δε, με την έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας (σελ. 8): «Το νοµοσχέδιο δεν συνοδεύεται από έκθεση δηµόσιας διαβούλευσης (βλ. άρθρο 85 παρ. 3 στοιχ. γ) του Κανονισµού της Βουλής)». Φαίνεται, λοιπόν, πως οι διατάξεις του εν λόγω σχεδίου (και ειδικά αυτές που περιέχονται στα Μέρη Β-Δ) δεν τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση πριν την εισαγωγή τους προς ψήφιση και 

β) το υπό κρίση σχέδιο νόμου (πλέον του ότι περιείχε διατάξεις για την κύρωση 2 π.ν.π.) ρύθμιζε πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους ζητήματα, τα οποία αφορούσαν πολλά Υπουργεία (Υγείας, Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Παιδείας) και τομείς νομοθέτησης (κοινωνική πολιτική, εκπαίδευση-πολιτισμός, δημόσια διοίκηση-δημόσια τάξη-δικαιοσύνη). Για το λόγο αυτό δεν καθίσταται δυνατό να ανευρεθεί/ταυτοποιηθεί το κύριο αντικείμενό του.   

Β. Στις 26 Ιουλίου και ώρα 23:00 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 6/1/26-7-2023 τροπολογία («Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού»). Η εν λόγω τροπολογία αποτελείτο από  9 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (άρθρα 1-6), τη στελέχωση Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας, το διδακτικό προσωπικό Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων καθώς και τις συμβάσεις εργασίας για την καθαριότητα των πανεπιστημίων.   

Την ίδια ημέρα και ώρα 23:30 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 7/2/26-7-2023 τροπολογία («Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας των Υπουργείων Εσωτερικών και Εθνικής Άμυνας»). Η εν λόγω τροπολογία αποτελείτο από 10 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με τις μετατάξεις κλάδου επιτελικών στελεχών, την εγγραφή πιστώσεων στον προϋπολογισμό του ΑΣΕΠ για την κάλυψη δαπανών, τον ετήσιο προγραμματισμό προσλήψεων, την παράταση προθεσμιών (βλ. άρθρα 4, 5, 9 και 10) και συμβάσεων εργασίας (βλ. άρθρο 8), τη ναυπήγηση του Ταχέος Περιπολικού Κατευθυνόμενων Βλημάτων υπ’ αρ. 7 και την κάλυψη επισκευαστικών αναγκών των λοιπών ΤΠΚ καθώς και τη χρονική μετάθεση της διαδικασίας εκλογής μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των επιμελητηρίων. 

Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως οι ως άνω τροπολογίες: α) κατατέθηκαν το προηγούμενο βράδυ της ψήφισης του νόμου και β) περιείχαν διατάξεις που ρύθμιζαν πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους, οι οποίες δεν σχετίζονταν με κάποιο από τα (ήδη πολλά) ζητήματα που ρύθμιζε το σχέδιο νόμου που εισήχθη προς ψήφιση. 

Γ. Στις 26 Ιουλίου 2023 η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων συντάσσει έκθεση με την οποία «προτείνει την αποδοχή, κατά πλειοψηφία, του ως άνω σχεδίου νόμου, κατ’ αρχήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται την ψήφισή του από τη Βουλή, ως έχει». 

Στις 27 Ιουλίου 2023 το υπό κρίση σχέδιο νόμου συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5046/2023,  έχοντας μεν τον ίδιο τίτλο αλλά αποτελούμενος πλέον από 46 άρθρα.