ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Χριστιάννα Στυλιανίδου 29 • 12 • 2021

Η τακτική των παρατάσεων στην υποβολή των δηλώσεων πόθεν έσχες συνεχίζεται και το 2021

Χριστιάννα Στυλιανίδου
Η τακτική των παρατάσεων στην υποβολή των δηλώσεων πόθεν έσχες συνεχίζεται και το 2021
29 • 12 • 2021

Ο ν. 3213/2003 προβλέπει συγκεκριμένες προθεσμίες εντός των οποίων υποβάλλονται ή τροποποιούνται οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης.  Ωστόσο, κατά τα τελευταία χρόνια οι προθεσμίες αυτές παρατείνονται συνεχώς μέσω νομοθετικών διατάξεων, τακτική που συνεχίστηκε και κατά το 2021. Οι καθυστερήσεις στην υποβολή των δηλώσεων οδηγούν με τη σειρά τους και στην καθυστέρηση του ελέγχου των δηλώσεων του πόθεν έσχες. Αυτό δεν μπορεί παρά να έχει ως αποτέλεσμα το να παραμένουν ανέλεγκτες για μεγάλο χρονικό διάστημα οι σχετικές δηλώσεις ή να εκκρεμεί για μεγάλο χρονικό ο έλεγχός τους, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανεύρεση και καταπολέμηση τυχόν φαινομένων διαφθοράς.  

Οι διατάξεις του νόμου 3213/2003 προβλέπουν συγκεκριμένες προθεσμίες τόσο για την υποβολή όσο και για την τροποποίηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης. Η παρέλευση των εν λόγω αποκλειστικών προθεσμιών επιφέρει, μάλιστα, κυρώσεις έναντι των υποχρέων, τόσο διοικητικού όσο και ποινικού χαρακτήρα (βλ. για τα ζητήματα αυτά άρθρο 1 παρ. 2 , άρθρο 2 παρ. 3, άρθρο 6 ν. 3213/2003).  

Παρά το γεγονός ότι στο νόμο προβλέπονται αποκλειστικές (και όχι ενδεικτικές) προθεσμίες, οι προθεσμίες αυτές φαίνεται να παρατείνονται συνεχώς κατά τα τελευταία χρόνια με αμφιβόλου νομιμότητας και σκοπιμότητας νομοθετικές διατάξεις (για τις παρατάσεις που έχουν λάβει χώρα κατά τα προηγούμενα έτη βλ. εδώ

Η τακτική αυτή της παράτασης των προθεσμιών φαίνεται να παγιώνεται και ακολουθείται και κατά το έτος 2021. Με το άρθρο 3 της υπ’ αριθμ. 1161/104/7-12-2021 (άσχετης και εκπρόθεσμης) τροπολογίας (ψηφισθέν ως άρθρο 68 του ν. 4871/2021) αποφασίζεται ότι: “…., δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης και οικονοµικών συµφερόντων, αρχικές µε απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από την 1η.1.2021 έως και τη 16η.11.2021 και ετήσιες του έτους 2021 (χρήση 2020), υποβάλλονται µέχρι και τη 16η.2.2022”. Οι παρατάσεις αυτές κρίθηκαν κατά τα λεγόμενα του νομοθέτη αναγκαίες “λόγω των αντικειμενικών δυσχερειών κατά τη συγκέντρωση των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών λόγω των έκτακτων συνθηκών που διαμορφώθηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19”, επαναλαμβάνοντας την αιτιολογία που είχε δοθεί και για τις παρατάσεις που έλαβαν χώρα για τις δηλώσεις του έτους 2020 (δηλώσεις χρήσης 2019). 

Σε κάθε περίπτωση, οι συνεχείς παρατάσεις των προθεσμιών υποβολής επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό και τον έλεγχο των δηλώσεων και έχουν ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αργοπορία στη διεξαγωγή του. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την έκθεση πεπραγμένων του έτους 2020 της Επιτροπής Ελέγχου του άρθρου 3Α, δεν κατέστη δυνατός ο τακτικός έλεγχος των δηλώσεων των ετών 2016 έως 2020 λόγω των συνεχών παρατάσεων που είχαν δοθεί. 

Η αργοπορία στη διεξαγωγή των ελέγχων σε συνδυασμό με τη συχνή αλλαγή των διατάξεων του πόθεν έσχες καθιστούν με τη σειρά τους τον έλεγχο των δηλώσεων ιδιαίτερα δυσχερή και ίσως αναποτελεσματικό και μη ουσιαστικό, με ότι αυτό συνεπάγεται για την επίτευξη των σκοπών της διαφάνειας και της καταπολέμησης της διαφθοράς που εγκαθιδρύεται από τον έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης. 

Πού εντοπίζεται το πρόβλημα με το Κράτος Δικαίου;

Η υποχρέωση υποβολής πόθεν έσχες έχει ως στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και  αποτελεί μία εκ των πρακτικών πρόληψης της διαφθοράς. Ο νόμος 3213/2003 αποτελεί τον κύριο νόμο που ρυθμίζει τα σχετικά με το πόθεν έσχες ζητήματα και προβλέπει συγκεκριμένες και αποκλειστικές προθεσμίες εντός των οποίων πρέπει να υποβάλλονται οι σχετικές δηλώσεις. Ωστόσο, κατά τα τελευταία χρόνια οι προθεσμίες αυτές παρατείνονται συνεχώς με νομοθετικές διατάξεις. Με αυτόν τον τρόπο καταστρατηγείται το γράμμα και το πνεύμα του νόμου 3213/2003 και δημιουργούνται καθυστερήσεις και εμπόδια στον έλεγχο των δηλώσεων πόθεν έσχες.

Χριστιάννα Στυλιανίδου
Περισσοτερα
Αν έχεις εντοπίσει παραβίαση του Κράτους Δικαίου, κάνε κι εσύ αναφορά!
ΕΠΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΦΟΡΜΑΣ ΣΤΟ GOVWATCH
ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ GLOBALEAKS
Υποστήριξε το έργο του govwatch
ΚΑΝΕ ΔΩΡΕΑ