Α. Η καλή νομοθέτηση συνδέεται με τις αρχές του κράτους δικαίου και της διαφάνειας. Προς διασφάλιση του σκοπού της καλής νομοθέτησης, διατάξεις του Συντάγματος και του Κανονισμού της Βουλής ρυθμίζουν επιμέρους ζητήματα σχετικά με τη νομοπαρασκευαστική/νομοθετική διαδικασία και θέτουν ορισμένους κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται κατά τη σύνταξη, κατάθεση και ψήφιση ενός νομοσχεδίου ή μίας τροπολογίας (βλ. μεταξύ άλλων τα άρθρα 74, 75 του Συντάγματος και τα άρθρα 85, 87, 88 και 101 του Κανονισμού της Βουλής).
Επιπλέον, ο ν. 4622/2019 ρυθμίζει, μέσω των άρθρων 57 έως 64, ζητήματα νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας και καλής νομοθέτησης. Με βάση τους γενικούς αυτούς κανόνες και το άρθρο 59 παρ. 5 του ν. 4622/2019 εκδόθηκε το 2020 το Εγχειρίδιο Νομοπαρασκευαστικής Μεθοδολογίας, στο οποίο αναλύονται και εξειδικεύονται οι κανόνες που πρέπει να τηρούνται στο πλαίσιο της νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας.
Στο πλαίσιο του εν λόγω εγχειριδίου παρέχονται μεταξύ άλλων οδηγίες και κατευθύνσεις προς τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες αναφορικά με τη διαδικασία της διαβούλευσης (βλ. μεταξύ άλλων σελ. 12-13, 67-68), τις τροπολογίες (βλ. μεταξύ άλλων σελ. 4, 18, 63, 70-71, 77-78) και το περιεχόμενο ή τον τίτλο ενός νομοσχεδίου (βλ. μεταξύ άλλων σελ. 18-19, 24, 47).
Β.1 Στις 6/10/ 2023 και ώρα 16:40 τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας με τίτλο« Εθνικό Δίκτυο Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για την αντιμετώπιση ασθενών με Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (ΜΑΦ ΑΕΕ)».
Το εν λόγω σχέδιο αποτελείτο από 6 άρθρα, τα οποία – όπως φαίνεται και από τον τίτλο του νομοσχεδίου- ρύθμιζαν ζητήματα που αφορούσαν αποκλειστικά τη δημιουργία, τη στελέχωση και τους όρους λειτουργίας Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για ασθενείς με Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (ΑΕΕ).
Στις 23/10/2023 το ως άνω σχέδιο νόμου κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση.
2. Στις 31/10/2023 και ώρα 22:35 κατατίθεται η υπ’ αριθμ. 30/6 31.10.2023 τροπολογία από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 2 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα σχετικά με την προσωρινή διοίκηση φορέων κοινωνικής πρόνοιας καθώς και την χρηματοδότηση προγραμμάτων πρόσβασης παιδιών προσχολικής ηλικίας, βρεφών και νηπίων σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και πρόσβασης παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης.
Την 01/11/2023 και ώρα 18:35 κατατίθεται η υπ’αριθμ.31/7 1.11.2023 τροπολογία από το Υπουργείο Υγείας. Η εν λόγω τροπολογία περιείχε 3 άρθρα, τα οποία ρύθμιζαν ζητήματα αναφορικά με τα Συμβούλια Κρίσης και Επιλογής Ιατρών και Οδοντιάτρων του Ε.Σ.Υ αλλά και με τον εμβολιασμό ενηλίκων κατα της γρίπης.
Σημειώνεται σε αυτό το σημείο πως οι ως άνω τροπολογίες:
α) κατατέθηκαν η πρώτη (υπ’ αριθμ. 30/6) δύο ημέρες και η δεύτερη (υπ’ αριθμ. 31/7) μια μέρα πριν απο την ψήφιση του νομοσχεδίου και
β) περιείχαν διατάξεις που δεν σχετίζονταν με κάποιον τρόπο με το ζήτημα που ρύθμιζε το σχέδιο νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση και εισήχθη προς ψήφιση, ήτοι τις Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας για ΑΕΕ. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από την ένταξη των εν λόγω διατάξεων στο Μέρος Β του (μετέπειτα ψηφισθέντος) νόμου, το οποίο έχει τον τίτλο «Άλλες επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας των Υπουργείων Υγείας και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας» αλλά και απο τον διαφορετικό τίτλο που δόθηκε τελικά στον νόμο με την προσθήκη της φράσης «και άλλες επείγουσες διατάξεις», χωρίς αυτές οι διατάξεις να εξειδικεύονται.
3.Στις 31/10/2023 η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων συντάσσει έκθεση με την οποία «προτείνει την αποδοχή, κατά πλειοψηφία, του ως άνω σχεδίου νόμου, κατ’ αρχήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται την ψήφισή του από τη Βουλή, ως έχει».
Στις 02/11/2023 το υπό κρίση σχέδιο νόμου συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5063/2023, έχοντας πλέον τον τίτλο «Εθνικό Δίκτυο Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για την αντιμετώπιση ασθενών με Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (ΜΑΦ ΑΕΕ) και άλλες επείγουσες διατάξεις» και αποτελούμενος από 11 άρθρα (5 από τα οποία προέρχονται από τις δύο ως άνω αναφερόμενες τροπολογίες).
Σε ένα κράτος δικαίου η Κυβέρνηση και η Βουλή οφείλουν κατά τη διαδικασία προετοιμασίας και ψήφισης των νόμων να ακολουθούν τις αρχές της καλής νομοθέτησης και να εφαρμόζουν τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί για την προώθηση και τη διασφάλισή της. Και τούτο διότι η καλή νομοθέτηση συνδέεται με τις συνταγματικές αρχές της διαφάνειας και της ασφάλειας δικαίου ενώ ταυτόχρονα με την εφαρμογή των κανόνων και των αρχών της αποφεύγονται φαινόμενα κακονομίας και πολυνομίας, τα οποία δεν συνάδουν με τις αρχές του κράτους δικαίου.
Στην Ελλάδα, ωστόσο, η παραβίαση των κανόνων καλής νομοθέτησης φαίνεται να αποτελεί διαχρονικό και συστηματικό πρόβλημα.
Το πρόβλημα της μη υιοθέτησης των κανόνων και αρχών καλής νομοθέτησης φαίνεται να ανακύπτει και στο πλαίσιο του ν.5063/2023. Ζητήματα που σχετίζονται με το χρόνο κατάθεσης της υπ’ αριθμ. 31/7 τροπολογίας καθώς και το περιεχόμενο των κατατεθεισών υπ’ αριθμ. 30/6 και 31/7 τροπολογιών αποτελούν ορισμένους από τους προβληματισμούς που τίθενται σε επίπεδο καλής νομοθέτησης.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!