Α. Η καλή νομοθέτηση αποτελεί σκοπό συνταγματικού επιπέδου και συνδέεται με την αρχή του κράτους δικαίου. Προς διασφάλιση του σκοπού της καλής νομοθέτησης, διατάξεις του Συντάγματος, του Κανονισμού της Βουλής και του ν. 4622/2019 ρυθμίζουν επιμέρους ζητήματα σχετικά με τη νομοθετική διαδικασία και θέτουν ορισμένους κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται κατά τη σύνταξη, κατάθεση και ψήφιση ενός νομοσχεδίου ή μίας τροπολογίας.
Το πως, πότε, υπό ποια μορφή και με ποιο περιεχόμενο κατατίθενται, συζητούνται και ψηφίζονται οι υπουργικές τροπολογίες ρυθμίζεται μεταξύ άλλων από το άρθρο 74 παρ. 5 του Συντάγματος και τα άρθρα 87, 88 και 101 παρ. 5 του Κανονισμού της Βουλής.
Στο πλαίσιο αυτό ορίζεται μεταξύ άλλων ότι οι τροπολογίες: α) πρέπει να σχετίζονται με το κύριο αντικείμενο του νομοσχεδίου ή της πρότασης νόμου ενώ σε περίπτωση που είναι άσχετες με το εν λόγω αντικείμενο δεν εισάγονται για συζήτηση και β) συζητούνται μόνο αν έχουν υποβληθεί τρεις τουλάχιστον ημέρες πριν από την έναρξη της συζήτησης στην Ολομέλεια, στο κατά το άρθρο 71 Τμήμα ή στην αρμόδια διαρκή επιτροπή (βλ. περισσότερα για ζητήματα καλής νομοθέτησης εν γένει καθώς και ζητήματα κατάθεσης και ψήφισης τροπολογιών σε 1, 2, 3, 4, 5, 6) .
Για τις ανάγκες του παρόντος λογίζονται:
α) ως εκπρόθεσμες οι τροπολογίες που κατατέθηκαν είτε την ίδια είτε την προηγούμενη ημέρα της ψήφισης του νόμου και
β) ως άσχετες οι τροπολογίες που β1) κατατέθηκαν από διαφορετικό του επισπεύδοντος το νόμο υπουργείο ή β2) κατατέθηκαν από το επισπεύδον υπουργείο αλλά περιείχαν και διατάξεις οι οποίες ρύθμιζαν ζητήματα που δεν σχετίζονταν άμεσα με το αντικείμενο (ή έστω κάποιο από τα αντικείμενα) που ρύθμιζε το νομοσχέδιο υπό την αρχική του μορφή (ήτοι στο νομοσχέδιο που εισήχθη προς διαβούλευση).
Β.Στις 22/02/2023 κατατίθεται στην Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή»: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις» . Κατά τη διαδικασία ψήφισης του ως άνω νομοσχεδίου κατατέθηκε μία τροπολογία.
Ειδικότερα, στις 22:55 της 07/03/2023 κατατίθεται η υπ.αριθμ. 1636/108 7.3.2023 τροπολογία (Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων), η οποία αποτελείτο από 10 άρθρα τα οποία ρύθμιζαν μεταξύ άλλων θέματα αναφορικά με την πληρωμή των αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών, τις δαπάνες αμειβόμενης πρακτικής άσκησης σε Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης, τις αμοιβές συγκεκριμένων θέσεων σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, τα καθήκοντα των Συμβούλων Εκπαίδευσης και την ανάθεση σε αυτούς της εκπαιδευτικής ευθύνης, τις αλλαγές μετά την κατάργηση των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού καθώς και ρυθμίσεις σχετικά με την Ειδική Διαγνωστική Επιτροπή Αξιολόγησης, τα μέλη της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης και του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων.
Σημειώνεται ότι η εν λόγω τροπολογία ήταν εκπρόθεσμη και άσχετη, καθώς α) κατατέθηκε το προηγούμενο βράδυ από την ημέρα ψήφισης του νόμου και β) περιείχε διατάξεις που δεν σχετίζονταν άμεσα με το αντικείμενο του νόμου, δηλαδή την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών βίας και εκφοβισμού στα σχολεία.
Γ. Στις 08/03/2023 το ως άνω νομοσχέδιο συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής και ψηφίζεται ο νόμος 5029/2023 με τίτλο ««Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή»: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις», στον οποίο περιέχονται ως άρθρα 44 έως 53 οι διατάξεις της ανωτέρω αναφερόμενης τροπολογίας, παρά το γεγονός ότι η τροπολογία με την οποία εισήχθησαν προς ψήφιση οι εν λόγω διατάξεις ήταν εκπρόθεσμη και άσχετη.
Σε ένα κράτος δικαίου η κυβέρνηση και η Βουλή οφείλουν να παράγουν νόμους εφαρμόζοντας τόσο το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής όσο και τους υπόλοιπους κανόνες που έχουν θεσπιστεί για να εγγυώνται και να προωθούν πρακτικές καλής και διαφανούς νομοθέτησης.
Στην Ελλάδα, ωστόσο, η παραβίαση των κανόνων καλής νομοθέτησης φαίνεται να αποτελεί διαχρονικό και συστηματικό πρόβλημα.
Το πρόβλημα αυτό φαίνεται να ανακύπτει και κατά τη διαδικασία ψήφισης του ν. 5029/2023, στο πλαίσιο του οποίου κατατέθηκαν και ψηφίστηκαν διατάξεις που περιέχονταν σε εκπρόθεσμη και άσχετη τροπολογία.
Αριθμός Λογαριασμού: 1100 0232 0016 560
IBAN: GR56 0140 1100 1100 0232 0016 560
BIC: CRBAGRAA
Στον αγώνα μας για Λογοδοσία και Διαφάνεια, απέναντι σε οτιδήποτε υπονομεύει τις αρχές της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου.
Γιατί η Δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη.
Είναι στο χέρι μας να μη στεκόμαστε απαθείς ή κυνικοί.
Δες πώς μπορείς να μας βοηθήσεις, εδώ!
